για το όνειρο, το όραμα για την ου-τοπία

για το όνειρο, το όραμα για την ου-τοπία
...................................................για το όνειρο, το όραμα για την ου-τοπία
Δεν έχουμε δεν πληρώνουμε....
"Η χώρα δεν έχει ανάγκη από μια συμφωνία γενικά. Έχει ανάγκη από μια έξοδο από τα αδιέξοδα των μνημονίων, από μια σύνθετη πολιτική διεξόδου και αναγέννησης σε όλους τους τομείς, παραγωγικής και πνευματικής – κοινωνικής, εθνικής ανασυγκρότησης, που δεν μπορεί να γίνει μέσα από τα νεοφιλελεύθερα δόγματα και τους όρκους πίστης στις συνθήκες της Ε.Ε., χωρίς έναν σταθερό προσανατολισμό για μια νέα θέση της χώρας στον γεωπολιτικό άξονα. [Ο Δρόμος της Αριστεράς]

Πέμπτη 30 Μαΐου 2019

Η κατηγορία των Αμερικανών ενάντια στον Ασάνζ αποτελεί δριμύτατη επίθεση στην ελευθερία του Τύπου


«Η δίωξη του δημοσιογράφου Τζούλιαν Ασάνζ από την αμερικανική δικαιοσύνη για κατασκοπεία, έρχεται να επιβεβαιώσει τους χειρότερους φόβους: Ο ιδρυτής των Wikileaks απειλείται με φυλάκιση έως την εσχάτη θανατική ποινή, για την αποκάλυψη των εγκλημάτων πολέμου των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Είναι μία παραβίαση των ταμπού: για πρώτη φορά ένα δημοσιογραφικό μέσο δέχεται επίθεση από το Αμερικανικό Δίκαιο και το νόμο πάνω σε θέματα κατασκοπείας». Όπως μας ξεκαθαρίζει ο Sevim Dagdalen, μέλος της Γερμανικής βουλής και συγκεκριμένα Αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας DIE LINKE: «Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση οφείλει να κρατήσει τις αποστάσεις της σε ό,τι αφορά αυτή τη γενικευμένη επίθεση των ΗΠΑ ενάντια στην ελευθερία του Τύπου και τη δημοκρατία και να προσφέρει πολιτικό άσυλο στον Τζούλιαν Ασάνζ».
Και συνεχίζοντας ο Dagdalen αναφέρει: «Είναι στην ευχέρεια όλων των Ευρωπαίων δημοκρατών να εμποδίζουν την έκδοση του Τζούλιαν Ασάνζ από τη Βρετανική δικαιοσύνη προς τις ΗΠΑ και να δώσουν ένα παράδειγμα ενάντια στους κριτικούς δημοσιογράφων. Τα ολοένα αυξανόμενα πλήγματα στην ελευθερία του Τύπου μέσα στους κόλπους της Ε.Ε είναι ανησυχητικά. Η δράση της γαλλικής κυβέρνησης εναντίον των δημοσιογράφων που αποκάλυψαν την χρήση των γαλλικών αμυντικών όπλων στον πόλεμο εναντίον των αμάχων της Υεμένης, δεν αποτελεί εξαίρεση. Οι ανακρίσεις από την DGSI των Geoffry Livolsi και Mathias Destal που εργάζονται στον ιστότοπο έρευνας »Disclose», αλλά και του Benoit Collombat ο οποίος εργάζεται για λογαριασμό του »Radio France», αποτελούν θρασύτατες απόπειρες εκφοβισμού και θα πρέπει να δεχθούν άμεσα την κριτική της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Δεν πρέπει οι Αρχές να θεωρήσουν έγκλημα το γεγονός ότι, δημοσιογράφοι κρατών-μελών του ΝΑΤΟ φανερώνουν την υποστήριξη των χωρών τους στις δικτατορίες. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα πρέπει να πιέσει με τρόπο αληθοφανή για την προστασία τους. Δεν θα έπρεπε αυτοί που αποκαλύπτουν τις παραβάσεις και τα εγκλήματα του νόμου να προσέρχονται στη Δικαιοσύνη, αλλά εκείνοι που τα διαπράττουν».

Κυριακή 26 Μαΐου 2019

Κορνήλιος Καστοριάδης: Η άνοδος της ασημαντότητας


Aποσπάσματα  από το βιβλίο του Κορνήλιου Καστοριάδη "Η άνοδος της ασημαντότητας"

«Από εκεί και πέρα, αν εξετάσουμε τη σημερινή κατάσταση, κατάσταση αποσύνθεσης και όχι κρίσης, κατάσταση αποσάθρωσης των δυτικών κοινωνιών, διαπιστώνουμε μια αντινομία πρώτου μεγέθους: Το απαιτούμενο είναι κολοσσιαίο, πάει πολύ μακριά –και οι άνθρωποι, τέτοιοι που είναι και τέτοιοι που αναπαράγονται συνεχώς από τις δυτικές κοινωνίες μα και από τις άλλες, βρίσκονται σε κολοσσιαία απόσταση από αυτό. Τι είναι το απαιτούμενο; 
Με δεδομένη την οικολογική κρίση, την ακραία ανισότητα της κατανομής των πόρων μεταξύ πλουσίων και φτωχών χωρών, την απόλυτη σχεδόν αδυναμία να συνεχίσει το σύστημα τη σημερινή του πορεία, το απαιτούμενο είναι μια νέα φαντασιακή δημιουργία που η σημασία της δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα ανάλογο στο παρελθόν, μια δημιουργία που θα έβαζε στο κέντρο της ζωής του ανθρώπου σημασίες άλλες από την αύξηση της παραγωγής και της κατανάλωσης, που θα έθετε στόχους ζωής διαφορετικούς, για τους οποίους οι άνθρωποι θα μπορούσαν να πουν πως αξίζουν τον κόπο. Αυτό θα απαιτούσε φυσικά μια αποδιοργάνωση των κοινωνικών θεσμών, των σχέσεων εργασίας, των οικονομικών, πολιτικών, πολιτιστικών σχέσεων. 
Αυτός όμως ο προσανατολισμός απέχει απίστευτα από τα όσα σκέφτονται, και ίσως από τα όσα ποθούν οι άνθρωποι σήμερα. Αυτή είναι η κολοσσιαία δυσκολία που πρέπει ν’αντιμετωπίσουμε. Θα έπρεπε να θέλουμε μια κοινωνία στην οποία οι οικονομικές αξίες θα έχουν πάψει να κατέχουν κεντρική (ή μοναδική) θέση, όπου η οικονομία θα έχει ξαναμπεί στη θέση της, δηλαδή θα έχει γίνει ένα απλό μέσο του ανθρώπινου βίου και όχι ύστατος σκοπός, στην οποία επομένως θα έχουμε παραιτηθεί από την τρελή κούρσα προς μια συνεχώς αυξανόμενη κατανάλωση. Αυτό δεν είναι απλώς αναγκαίο για να αποφύγουμε την τελεσίδικη καταστροφή του γήινου περιβάλλοντος. Είναι αναγκαίο κυρίως για να βγούμε από τη ψυχική και ηθική εξαθλίωση των σύγχρονων ανθρώπων. 
Θα έπρεπε λοιπόν από εδώ και πέρα οι άνθρωποι (μιλάω τώρα για τις πλούσιες χώρες) να δεχτούν ένα αξιοπρεπές αλλά λιτό βιοτικό επίπεδο και να παραιτηθούν από την ιδέα ότι ο κεντρικός σκοπός της ζωής τους είναι να αυξάνεται η κατανάλωση τους κατά 2 με 3% το χρόνο. Για να το δεχθούν αυτό, θα έπρεπε κάτι άλλο να δίνει νόημα στη ζωή τους. Ξέρουμε, ξέρω ποιο είναι αυτό το κάτι άλλο – τι ωφελεί όμως, από τη στιγμή που η μεγάλη πλειονότητα του κόσμου δεν το δέχεται και δεν κάνει αυτό που πρέπει ώστε να γίνει πραγματικότητα; Αυτό το άλλο είναι η ανάπτυξη των ανθρώπων, αντί για την ανάπτυξη των σκουπιδοπροιόντων. Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε μιαν άλλη οργάνωση της εργασίας, η οποία θα έπρεπε να πάψει να είναι αγγαρεία και να γίνει πεδίο προβολής των ικανοτήτων του ανθρώπου. Άλλο πολιτικό σύστημα, μιαν αληθινή δημοκρατία που θα συνεπαγόταν τη συμμετοχή όλων στη λήψη των αποφάσεων. Μιαν άλλη οργάνωση της παιδείας, ώστε να διαπλάθονται πολίτες ικανοί να ασκούν και να άρχονται, σύμφωνα με τη θαυμάσια έκφραση του Αριστοτέλη- και ούτω καθ’ εξής. 
Εννοείται ότι όλα αυτά θέτουν θεμελιώδη προβλήματα: για παράδειγμα, με ποιον τρόπο θα μπορούσε να λειτουργήσει μια αληθινή, μια άμεση δημοκρατία, όχι πια με 30.000 πολίτες, όπως στην Αθήνα της κλασσικής εποχής, μα με 40 εκατομμύρια πολίτες, όπως στη Γαλλία, ή ακόμα και με πολλά δισεκατομμύρια άτομα στην κλίμακα του πλανήτη; Προβλήματα κολοσσιαίας δυσκολίας, που όμως κατά τη γνώμη μου μπορούν να λυθούν –με την προϋπόθεση ότι η πλειονότητα των ανθρώπων και των ικανοτήτων τους θα κινητοποιηθεί για τη δημιουργία λύσεων, αντί να προβληματίζεται για το πότε θα μπορέσει να αποκτήσει τρισδιάστατη τηλεόραση.
Αυτά είναι τα καθήκοντα που έχουμε μπροστά μας – και η τραγωδία της εποχής μας είναι ότι η δυτική ανθρωπότητα κάθε άλλο παρά νοιάζεται για αυτά. Πόσον καιρό ακόμα η ανθρωπότητα θα κατατρύχεται από τις ματαιότητες και τις ψευδαισθήσεις που ονομάζουμε εμπορεύματα; Μια καταστροφή οποιουδήποτε είδους – οικολογική, για παράδειγμα – θα προκαλέσει άραγε μια βίαιη αφύπνιση, ή μήπως την εμφάνιση αυταρχικών ή ολοκληρωτικών καθεστώτων; Κανείς δε μπορεί να απαντήσει σε τέτοιου είδους ερωτήματα. Εκείνο που μπορούμε να πούμε, είναι ότι όλοι όσοι έχουν συνείδηση του φοβερά σοβαρού χαρακτήρα των ζητημάτων πρέπει να προσπαθήσουν να μιλήσουν, να ασκήσουν κριτική σε αυτή την ξέφρενη πορεία προς την άβυσσο, να ξυπνήσουν την συνείδηση των συμπολιτών τους.»  (σελ. 128-131).

«(…) η αποσύνθεση γίνεται φανερή κυρίως μέσα από την εξαφάνιση των σημασιών και το σχεδόν απόλυτο ξεθώριασμα των αξιών. Και αυτό απειλεί μακροπρόθεσμα την επιβίωση του ίδιου του συστήματος. Όταν δηλώνεται ανοιχτά, όπως γίνεται τώρα στις δυτικές κοινωνίες, ότι η μοναδική αξία είναι το χρήμα, το κέρδος, ότι το υπέρτατο ιδεώδες του κοινωνικού βίου είναι το «πλουτίστε» (και η δόξα της δήλωσης αυτής ανήκει, σ’ ότι αφορά τη Γαλλία, στους σοσιαλιστές, οι οποίοι την έκαναν με έναν τρόπο που η Δεξιά δεν είχε τολμήσει να την κάνει), μπορεί να διερωτηθεί κανείς αν είναι ποτέ δυνατόν μια κοινωνία να συνεχίσει να λειτουργεί και να αναπαράγεται μονάχα σ’ αυτή τη βάση. 
Αν τα πράγματα είχαν έτσι, τότε οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να ζητούν και να δέχονται μπαξίσια για να κάνουν τη δουλειά τους, οι δικαστές να βγάζουν τις δικαστικές αποφάσεις στη δημοπρασία, οι εκπαιδευτικοί να βάζουν καλούς βαθμούς στα παιδιά των οποίων οι γονείς του έδωσαν μια επιταγή κλπ. Πριν από δεκαπέντε σχεδόν χρόνια έγραφα πως ο μόνος φραγμός για τους ανθρώπους σήμερα είναι ο φόβος των ποινικών κυρώσεων. Κατά ποια λογική όμως αυτοί που επιβάλλουν τις κυρώσεις θα είναι οι ίδιοι αδιάφθοροι; Ποιος θα φυλάει τους φύλακες; Η γενικευμένη διαφθορά που παρατηρούμε στο σύγχρονο πολιτικοοικονικό σύστημα δεν είναι περιφερειακό ή ανεκδοτολογικό φαινόμενο αλλά έχει γίνει δομικό χαρακτηριστικό, ενδογενές στο σύστημα της κοινωνίας στην οποία ζούμε. 
Αγγίζουμε έτσι εδώ έναν θεμελιώδη παράγοντα, γνωστό στους μεγάλους πολιτικούς στοχαστές του παρελθόντος και παντελώς άγνωστο στους σημερινούς δήθεν πολιτικούς φιλοσόφους, κακούς κοινωνιολόγους και άθλιους θεωρητικούς: τη στενή συνάφεια ανάμεσα σ’ ένα κοινωνικό καθεστώς και στον ανθρωπολογικό τύπο (ή το φάσμα τέτοιων τύπων) που είναι αναγκαίος για να λειτουργήσει αυτό το καθεστώς. Τους περισσότερους απ’ αυτούς τους ανθρωπολογικούς τύπους ο καπιταλισμός τους κληρονόμησε από τις προγενέστερους ιστορικές περιόδους: τον αδιάφθορο δικαστή, τον βεμπεριανό δημόσιο υπάλληλο, τον αφοσιωμένο στο καθήκον του εκπαιδευτικό, τον εργάτη για τον οποίον η δουλειά του ήταν, παρ’ όλες τις συνθήκες, πηγή περηφάνιας. Τέτοιου είδους πρόσωπα γίνονται αδιανόητα στη σύγχρονη εποχή: αναρωτιέται κανείς για ποιο λόγο θα αναπαράγονταν, ποιος θα τα αναπαρήγε, στο όνομα τίνος πράγματος θα λειτουργούσαν. Ακόμη και ο ανθρωπολογικός τύπος που αποτελεί δημιούργημα του ίδιου του καπιταλισμού, ο σουμπετερικός επιχειρηματίας –που συνδυάζει την τεχνική επινοητικότητα, την ικανότητα να συγκεντρώνει κεφάλαια, να οργανώνει μια επιχείρηση, να διερευνά, να διεισδύει, να δημιουργεί αγορές -, είναι υπό εξαφάνιση. Αντικαθίσταται από διευθυντικές γραφειοκρατίες και από κερδοσκόπους. 
Κι εδώ πάλι, όλοι οι παράγοντες συγκλίνουν σε αυτό το αποτέλεσμα. Γιατί να πασχίζει κανείς να παράγει και να πουλήσει, τη στιγμή που μια σωστή κίνηση με τα επιτόκια στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης ή αλλού μπορεί να αποφέρει μέσα σε μερικά λεπτά 500 εκατομμύρια δολάρια; Τα ποσά που διακυβεύονται στην κερδοσκοπία κάθε εβδομάδα είναι της τάξης του ετήσιου ΑΕΠ των ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα είναι η διοχέτευση των πιο «επιχειρηματικών» στοιχείων προς αυτού του τύπου τις δραστηριότητες, οι οποίες είναι εντελώς παρασιτικές, από τη σκοπιά του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος. 
Αν αθροίσουμε όλους αυτούς τους παράγοντες και λάβουμε επιπλέον υπόψη την ανεπανόρθωτη καταστροφή του γήινου περιβάλλοντος που επιφέρει αναγκαστικά η καπιταλιστική «μεγέθυνση» (αναγκαίος όρος, η ίδια, της «κοινωνικής ειρήνης»), μπορούμε και οφείλουμε να αναρωτηθούμε για πόσον καιρό ακόμα θα μπορεί να λειτουργεί το σύστημα». (σελ. 123-124)

Κ. Καστοριάδης, Η άνοδος της ασημαντότητας, μτφ Κ.Κουρεμένος, Υψιλον, 2000


Παρασκευή 24 Μαΐου 2019

Με 17 νέες κατηγορίες του «Νόμου περί Κατασκοπείας» διώκεται ο Ασάνζ στις ΗΠΑ


Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ανακοίνωσε το βράδυ της Πέμπτης ότι ο ιδρυτής του Wikileaks, Τζούλιαν Ασάνζ, διώκεται πλέον για 17 νέα αδικήματα, βάσει του νόμου περί Κατασκοπείας, μεταξύ των οποίων η «παράνομη πρόσβαση» και αποκάλυψη απόρρητων πληροφοριών εθνικής Άμυνας. Για σφοδρή επίθεση στην ελευθερία του Τύπου και πρωτοφανή δίωξη κάνουν λόγο πλέον ανοικτά τα μεγαλύτερα αμερικανικά ΜΜΕ.
Η είδηση έχει ήδη προκαλέσει σάλο στις ΗΠΑ, με ΜΜΕ όπως το Reuters, οι New York Times και το CNN να κάνουν ανοικτά λόγο για επίθεση της κυβέρνησης Τραμπ στην συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία του Τύπου και συγκεκριμένα στην πρώτη τροπολογία (first amendment) του αμερικανικού Συντάγματος.
«Αυτό είναι τρέλα. Είναι το τέλος της δημοσιογραφίας πάνω σε θέμα εθνικής ασφάλειας και της πρώτης τροπολογίας», έγραψε σε ανάρτησή του το Wikileaks.
Υπενθυμίζεται ότι μετά την άρση του πολιτικού του ασύλου από την κυβέρνηση του Ισημερινού και την σύλληψή του στην πρεσβεία της χώρας στο Λονδίνο από τις βρετανικές αρχές, οι ΗΠΑ είχαν αποκαλύψει ένα κατηγορητήριο κατά του Ασάνζ που περιείχε απλά μία δίωξη για «χακάρισμα» υπολογιστών που περιείχαν απόρρητες πληροφορίες. Περίπου έναν μήνα μετά όμως, η αμερικανική κυβέρνηση αποκάλυψε τις προθέσεις της, βασίζοντας ολόκληρο το κατηγορητήριο στον νόμο περί Κατασκοπείας (Espionage Act), που προβλέπει βαρύτατες ποινές.
«Ο Ασάνζ, συνεργάτες των Wikileaks και η Τσέλσι Μάνινγκ είχαν κοινό σκοπό να ανατρέψουν τους νόμιμους περιορισμούς σε απόρρητες πληροφορίες και να τις δημοσιοποιήσουν» αναφέρει χαρακτηριστικά το κείμενο του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης. Σύμφωνα με το νέο κατηγορητήριο, ο Ασάνζ συνωμότησε με την Μάνινγκ, προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση και να αποκαλύψει εκατοντάδες χιλιάδες εμπιστευτικά αμερικανικά αρχεία. Μία ακόμα κατηγορία αναφέρει ότι κατά την αποκάλυψη των εγγράφων εξέθεσε εμπιστευτικές πηγές στη Μέση Ανατολή και την Κίνα, βάζοντάς τις σε κίνδυνο.
«Το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης μόλις κήρυξε πόλεμο, όχι μόνο στο Wikileaks, αλλά στη δημοσιογραφία. Δεν έχει να κάνει πλέον μόνο με τον Ασάνζ, αλλά με το μέλλον των ΜΜΕ» έγραψε σε αναρτησή του ο πληροφοριοδότης, Έντουαρντ Σνόουντεν.
Ο Ασάνζ κρατείται στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Belmarsh, στη Βρετανία, από τις 11 Απριλίου. Η κράτησή του εκεί, καθώς και η απόφαση για φυλάκιση για έναν χρόνο έχει καταγγελθεί από τον ΟΗΕ ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ασάνζ και ως τιμωρία δυσανάλογη με τα αδικήματα για τα οποία κατηγορείται.  Αντίστοιχη ήταν και η μαρτυρία του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια και την απάνθρωπη μεταχείριση, ο οποίος εξέφρασε ανησυχίες για σοβαρή παραβίαση των δικαιωμάτων του.
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει στην κατοχή του το TPP, ο Τζούλιαν Ασάνζ εμφανίστηκε στο δικαστήριο πριν δύο εβδομάδες, για να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να αποφύγει την έκδοσή του στις ΗΠΑ, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με δικηγόρο, έχει μόνο ένα βιβλίο μαζί του, τη Βίβλο, χωρίς γραφική ύλη, κρατείται σε συνθήκες απομόνωσης για 23 ώρες το 24ωρο, και κατέστη σαφές στα άτομα που τον έχουν επισκεφτεί μέχρι τώρα ότι αυτές οι συνθήκες θα επιδεινωθούν ακόμη περισσότερο αν δημοσιοποιήσουν την κατάστασή του.

Παρασκευή 17 Μαΐου 2019

Ξανά στη φυλακή η Μάνινγκ γιατί αρνείται να καταθέσει για τον Ασάνζ


Αμερικανός ομοσπονδιακός δικαστής διέταξε χθες Πέμπτη να οδηγηθεί πίσω στη φυλακή η πρώην αναλύτρια του στρατού των ΗΠΑ για ασέβεια προς το δικαστήρια και παρακώλυση της δικαιοσύνης, διότι αρνήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις σώματος ενόρκων για τον ιδρυτή του ιστοτόπου WikiLeaks, τον Τζούλιαν Ασάνζ. Είναι η δεύτερη φορά που η Μάνινγκ οδηγείται στη φυλακή για το ίδιο ζήτημα, καθώς μόλις πριν λίγες μέρες εξέτισε ποινή 62 ημερών που της είχε επιβληθεί.

Η Τσέλσι Μάνινγκ είναι πρώην αναλύτρια πληροφοριών του αμερικανικού στρατού και η πληροφοριοδότης που διέρρευσε 700.000 απόρρητα στρατιωτικά έγγραφα μέσω των WikiLeaks. Κατά τη διάρκεια των διαρροών ήταν εξίσου γνωστή ως Μπράντλει Μάνινγκ, καθώς είναι τρανς που πλέον αυτοπροσδιορίζεται ως γυναίκα.
Ο δικαστής Άντονι Τρένγκα διέταξε η Μάνινγκ να φυλακιστεί και στην περίπτωση που συνεχίσει να αρνείται να συμμορφωθεί προς την κλήτευσή της να της επιβληθεί έπειτα από 30 ημέρες πρόστιμο ύψους 500 δολαρίων ημερησίως. Το πρόστιμο υα αυξηθεί στα 1.000 δολάρια την ημέρα αν συνεχίζει να αρνείται να καταθέσει έπειτα από 60 ημέρες, δήλωσαν ένας αξιωματούχος των υπηρεσιών επιβολής του νόμου και ένας εκπρόσωπος της υπεράσπισής της.
Η Μάνινγκ, που σύμφωνα με το CNN δήλωσε ότι προτιμάει να πεθάνει από την πείνα από το να αλλάξει στάση και να καταθέσει, μετήχθη αμέσως σε φυλακή στην Αλεξάντρια, στη Βιρτζίνια.
Η πρώην αναλύτρια του αμερικανικού στρατού στο Ιράκ εξέτισε ήδη επταετή κάθειρξη που της επέβαλε στρατοδικείο για «κατασκοπεία», διότι διαβίβασε το 2010 στον WikiLeaks πάνω από 750.000 διαβαθμισμένα διπλωματικά και στρατιωτικά έγγραφα, η αποκάλυψη των οποίων από τον ιστότοπο έφερε τις ΗΠΑ σε πολύ δύσκολη θέση. Η Μάνινγκ, πρώην αναλύτρια των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, καταδικάστηκε για κατασκοπεία το 2013 σε 35 χρόνια φυλακή, για τη διαρροή των περίπου 750.000 απόρρητων διπλωματικών εγγράφων, ωστόσο έλαβε χάρη από τον πρώην πρόεδρο, Μπαράκ Ομπάμα, το 2016, η ποινή της μειώθηκε και το 2017 αποφυλακίστηκε. 
Λίγες μέρες πριν τη σύλληψη του Τζούλιαν Ασάνζ, μέσα στην πρεσβεία του Εκουαδόρ στο Λονδίνο, η Μάνινγκ κλήθηκε για να καταθέσει για τον ιδρυτή του Wikileaks αλλά αρνήθηκε, τονίζοντας πως ό,τι είχε να πει για την υπόθεση το είπε στην απολογία της το 2013. «Δεν θα συμμετάσχω σε μια μυστική διαδικασία στην οποία είμαι ηθικά αντίθετη και κυρίως μία διαδικασία η οποία έχει χρησιμοποιηθεί ιστορικά για να παγιδεύσει και να διώξει ακτιβιστές υπέρ του προστατευόμενου πολιτικού λόγου» είχε τονίσει σε ανακοίνωσή της.


Για την άρνησή της αυτή της επιβλήθηκε στο πρώτο δικαστήριο, ποινή φυλάκισης 62 ημερών, η οποία έληξε. Ωστόσο, πριν ακόμα αποφυλακιστεί, η Μάνινγκ έλαβε νέα κλήση, για της 16 Μαϊου, ενώπιον διαφορετικής σύνθεσης δικαστηρίου, αλλά με το ίδιο ερώτημα. 


Ποια είναι η Τσέλσι Μάνινγκ;


Η Τσέλσι Μάνινγκ είναι μέρος της «αγίας τριάδας» του whistleblowing, μαζί με τον Τζούλιαν Ασάνζ (ιδρυτή του Wikileaks) και τον Έντουαρντ Σνόουντεν (εργαζόταν για τη CIA και την NSA και το 2013 διοχέτευσε στον Τύπο απόρρητες πληροφορίες σχετικά με τα πρoγράμματα μαζικής παρακολούθησης που εφαρμόζουν οι Αμερικανικές κυβερνήσεις με τη συνεργασία εταιριών τηλεπικοινωνίας). Οι τρεις τους, εξαιτίας της δράσης τους, τα τελευταία χρόνια ζουν σε συνθήκες απομόνωσης, μακριά από τις οικογένειές τους, πληρώνοντας υψηλό τίμημα προασπιζόμενοι την ελευθερία της έκφρασης, του Τύπου και της αλήθειας.
Στις 21 Αυγούστου του 2013, η Μάνινγκ καταδικάστηκε σε 35 χρόνια φυλάκισης, από τότε εκτίει την ποινή της σε φυλακές του Κάνσας. Μία μέρα μετά από την απόφαση που την καταδίκαζε με 20 διαφορετικές κατηγορίες, μεταξύ των οποίων έξι στο πλαίσιο του νόμου για την κατασκοπεία, η Μάνινγκ είπε μέσω του δικηγόρου της στο NBC Today Show ότι, «είμαι η Τσέλσι Μάνινγκ. Είμαι μια γυναίκα».
Η Τσέλσι Μάνινγκ εντάχθηκε στον Αμερικάνικο στρατό τον Οκτώβρη του 2007 και στάλθηκε στο Ιράκ δύο χρόνια αργότερα.

Τι έκανε;

Η Μάνινγκ έκανε αποκαλύψεις σχετικά με εγκλήματα πολέμου του αμερικάνικου στρατού μέσω των WikiLeaks (διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανισμός ΜΜΕ που δημοσιεύει έγγραφα από ανώνυμες πηγές και διαρροές). Μια από τις πρώτες διαρροές που είχε γίνει γνωστή ήταν ένα βίντεο με την ονομασία «Παράπλευρη Δολοφονία», στο οποίο καταγράφεται η σφαγή δώδεκα άοπλων πολιτών και δύο φωτορεπόρτερ του Reuters. Το βίντεο είχε ληφθεί από το πιλοτήριο ενός αμερικάνικου στρατιωτικού ελικόπτερου.
Τα μέλη της υπηρεσίας ακούγονται να λένε: «Ας πυροβολήσουμε.. Να τους ‘ανάψουμε’ όλους.. Ελάτε, πυρ!» Και πολλά άλλα.
Το επόμενο «χτύπημά» της, ήταν τα στρατιωτικά ημερολόγια του πολέμου στο Αφγανιστάν, που αποτελούνταν από περισσότερες από 75.000 στρατιωτικές εκθέσεις από το 2004 έως το 2010.
Σύμφωνα με την Guardian, η οποία ήταν ένα από τα πρώτα μέσα που αναφέρθηκε στις δημοσιεύσεις, «ένα τεράστιο αρχείο του αμερικάνικου στρατού σήμερα παρέχει ένα καταστροφικό πορτρέτο του αποτυχημένου πολέμου στο Αφγανιστάν, αποκαλύπτοντας πώς οι συμμαχικές δυνάμεις έχουν σκοτώσει εκατοντάδες άμαχους σε περιστατικά που δεν αναφέρθηκαν ποτέ. Οι επιθέσεις των Ταλιμπάν έχουν κορυφωθεί και η διοίκηση του ΝΑΤΟ φοβάται ότι αυτό μπορεί να πυροδοτήσει μια ενδεχόμενη εξέγερση του Πακιστάν και του Ιράν».
Τρεις μήνες αργότερα, το Wikileaks και πολλά άλλα μέσα έφεραν στην δημοσιότητα τα έγγραφα για τον πόλεμο του Ιράκ, και αυτή ήταν η μεγαλύτερη διαρροή απόρρητων στρατιωτικών εγγράφων στην ιστορία. Τα έγγραφα αποκάλυψαν φυλακίσεις και θανάτους χιλιάδων πολιτών. Η διαρροή περιελάμβανε περίπου 400.000 αναφορές του στρατού.
 Τον Νοέμβριο του 2010, το WikiLeaks δημοσίευσε διπλωματικά τηλεγραφήματα της Αμερικής. Τον Απρίλιο του 2011, το WikiLeaks δημοσίευσε το «GITMO Files» στο οποίο καταγράφονταν εκατοντάδες περιπτώσεις κρατούμενων του Γκουαντάναμο.

Πώς συνελήφθη η Μάνινγκ;

Η Μάνινγκ συνελήφθη τον Μάιο του 2010, ενώ επίσημες κατηγορίες αποδόθηκαν ένα μήνα αργότερα. Οι ερευνητές ήταν σε θέση να την εντοπίσουν μετά από μία συνομιλία της με το FBI. Ο πληροφοριοδότης που επικοινωνούσε η Μάνινγκ ήταν πρώην χάκερ. Μέσα από τη συνομιλία τους αποδείχθηκε πως ήταν η Μάνινγκ υπεύθυνη της «διαρροής».

Τι έγινε μετά;

Πριν το δικαστήριο, η Μάνινγκ μεταφέρθηκε στην Βιρτζίνια όπου κρατήθηκε στην απομόνωση για σχεδόν ένα χρόνο. Η μεταχείριση που είχε προκάλεσε αντιδράσεις ακόμα και από έναν εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών που έκανε λόγο για βασανιστήρια. Τον Μάρτιο του 2011, οι κατηγορίες που της είχαν απαγγελθεί αναβαθμίστηκαν στην πιο σοβαρή κατηγορία, αυτήν της «βοήθειας στον εχθρό».
Ήταν η ίδια μέρα που ο εκπρόσωπος του State Department, P.J. Crowley επέκρινε την αντιμετώπιση στην Μάνιγνκ, χαρακτηρίζοντας την ως «γελοία». Λίγο αργότερα ακολούθησε η παραίτηση του.

Δευτέρα 13 Μαΐου 2019

Κάλεσμα στην “Αποκοινού” συνέλευση για την Αποανάπτυξη, τον Κοινοτισμό και την Άμεση Δημοκρατία στις Σταγιάτες 17-19 Μαϊου


Η ανάγκη για αλλαγές στις σημερινές κοινωνίες και στον επαναπροσδιορισμό της θέσης που κατέχουμε μέσα σε αυτές, μας οδηγεί στην επόμενη συνάντηση της συνέλευσης για την Αποανάπτυξη και την Άμεση Δημοκρατία, με σημείο συνάντησης τις Σταγιάτες.

Στην συνέλευση συμμετέχουν μεμονωμένα άτομα, συλλογικότητες και κινήματα που έχουν αναπτυχθεί και δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Η διαφωνία με το ήδη υπάρχον «αναπτυξιακό» μοντέλο που κυριαρχεί στις σημερινές κοινωνίες και προωθεί τον αλόγιστο καταναλωτικό τρόπο ζωής, αμφισβητείται και σαν απάντηση υιοθετούνται άλλες φιλοσοφίες και πρακτικές.
Όλα τα έμπρακτα εγχειρήματα που βασίζονται στο ενδιαφέρον για το κοινωνικό μοντέλο της αποανάπτυξης, του κοινοτισμού και της αμεσοδημοκρατικής οργάνωσης, αποδεικνύουν την υπαρκτή αντίσταση στην καταστροφή του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος.
Η πολύχρονη πορεία ζωής όλων αυτών των ανθρώπων και ομάδων έχει αποδείξει ότι υπάρχουν υγιή και δυναμικά κοινωνικά κύτταρα, οι δράσεις των οποίων επιθυμούν να συναντηθούν και να συντονιστούν, έτσι ώστε να εκφραστεί η κοινή πολιτική τους φιλοσοφία, σε μια προοπτική μετασχηματισμού που ανοίγει το δρόμο για μια κοινωνία που θα στηριχθεί: στο αποαναπτυξιακό μοντέλο της οικονομίας των αναγκών, της επάρκειας και του μικρότερου οικολογικού αποτυπώματος στη βάση της αφθονίας των υλικών και άυλων Κοινών, στην κοινοτική οργάνωση με βάση την προσωπική και συλλογική αυτονομία, σε αμεσοδημοκρατικούς θεσμούς και στη θέσπιση της άμεσης δημοκρατίας με τη μορφή του ομοσπονδιακού Κοινοτισμού.
Ισοτιμία , διαφάνεια, ενεργή συμμετοχή και συναίνεση στην λήψη αποφάσεων είναι βασικές αρχές της λειτουργίας της “Από κοινού” συνέλευσης.
‘Έναρξη από την Παρασκευή 17/5 μεσημέρι, οι θεματικές ενότητες θα ξεκινήσουν το Σάββατο 18/5 – 13:00. Λήξη την Κυριακή 19/5 το απόγευμα. Θα ακολουθήσουν οδηγίες για την πρόσβαση, διαμονή και δραστηριότητες του τριημέρου.
Ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός!
Ιστοσελίδα : http://apokoinou.gr Επικοινωνία : apokoinou.sineleusi@gmail.com

Κυριακή 5 Μαΐου 2019

Σκέψεις πάνω στον Καστοριάδη και τον Μπούκτσιν



του Yavor Tarinski

Η πρωταρχική απειλή για τη φύση και τον άνθρωπο σήμερα προέρχεται από τη συγκέντρωση και τη μονοπώληση της εξουσίας και του ελέγχου – Vandana Shiva[1]
Στην εποχή μας, οι «από πάνω» συνεχώς μας λένε  ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά μόνο να συμμορφωθούμε με το καθεστώς. Οι κυρίαρχοι θεσμοί εξουσίας κάνουν ό,τι μπορούν για να μας πείσουν ότι η λύση στα κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα θα βρεθεί στις ίδιες πολιτικές που τα δημιούργησαν. Το αφήγημα «δεν υπάρχει εναλλακτική» (TINA) συνεχίζει να επικρατεί στον κυρίαρχο λόγο, και η ευρεία καταναλωτική κουλτούρα, σε συνδυασμό με την μακρά κρίση αντιπροσώπευσης, δηλητηριάζουν το ανθρώπινο φαντασιακό με κυνισμό, γενικευμένο κομφορμισμό και απάθεια.
Όμως «μικρόβια» διαφορετικών τρόπων σκέψης και ζωής προσπαθούν να έρθουν σε ρήξη με την παθητικότητα της σημερινής λογικής. Νέες σημασίες που προχωράνε πέρα από τον συμβατικό γραφειοκρατικό καπιταλιστικό λόγο, προσφέρουν νέα σύνολα λόγων και αξιών, που μπορούν να οδηγήσουν την κοινωνική ζωή μακριά από την καταστροφικότητα της συνεχούς οικονομικής ανάπτυξης και της κυνικής απάθειας.
Με τη λαϊκή δυσαρέσκεια για την τωρινή τάξη πραγμάτων να αυξάνεται, μπορούμε να διακρίνουμε δύο έννοιες που προσφέρουν ριζική ρήξη με την παρούσα κανονικότητα.
Από τη μία πλευρά, υπάρχει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για την πολιτική συμμετοχή και την άμεση δημοκρατία. Στις μέρες μας, γίνεται σχεδόν αδιανόητο να σκεφτείς ένα λαϊκό κίνημα έξω από το πλαίσιο της δημοκρατίας: πρώτον, τα αιτήματα σχεδόν πάντα περιστρέφονται γύρω από την συμμετοχή των πολιτών σε μία ή άλλη μορφή. Δεύτερον, ο τρόπος οργάνωσης των κοινωνικών αγώνων εδώ και πολύ καιρό  έχει υπερβεί τον συγκεντρωτισμό των παραδοσιακών πολιτικών οργανώσεων, επιμένοντας αντιθέτως στην αυτό-οργανωση και τη συνεργασία.
Από την άλλη, η οικολογία αναδύεται ως μέγιστο ενδιαφέρον και ως απάντηση στο σύγχρονο πολιτικο-οικονομικό μοντέλο που βασίζεται στην ανάπτυξη, και είναι υπεύθυνο για την αισθητή περιβαλλοντική κρίση και τη ραγδαία κλιματική αλλαγή. Εκφράζεται με τη μορφή λαϊκών αγώνων κατά των καπιταλιστικών εξορυκτικών έργων, που είναι επικίνδυνα για το περιβάλλον, την υγεία αλλά και την τοπική αυτονομία. Επίσης, παίρνει τη μορφή αντίστασης στην καταναλωτική κουλτούρα, ενισχύοντας νέες θεωρίες  όπως η απο-ανάπτυξη.
Στο ευρύ φάσμα στοχαστών που στις μέρες μας αναπτύσσουν τέτοιες νέες ιδέες, μπορούμε να διακρίνουμε τον Κορνήλιο Καστοριάδη και τον Μάρει Μπούκτσιν ως δυό από τους πιο επιδραστικούς. Και οι δύο προήλθαν από την Αριστερά και μέσω της σκέψης τους, αλλά και των πρακτικών τους. Κατάφεραν να προσπεράσουν τα ιδεολογικά δόγματα και να αναπτύξουν τα δικά τους πολιτικά έργα, ενσωματώνοντας και εξελίσσοντας την άμεση δημοκρατία και την οικολογία. Δεν μας εκπλήσσει που συνεργάστηκαν στο περιοδικό Κοινωνία και Φύση και αργότερα στο περιοδικό Δημοκρατία και Φύση, μέχρι το 1996, όπου σημειώθηκε μια πικρή σύγκρουση μεταξύ τους.
Πλέον η κληρονομιά τους συνεχίζεται μέσα σε κοινωνικά κινήματα και αγώνες που βάζουν αυτές τις δύο σημασίες στην καρδιά των πολιτικών δραστηριοτήτων τους. Η σκέψη του Καστοριάδη έχει αναζωογονηθεί τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη, και κυρίως μέσα από το αυτοαποκαλούμενο «κίνημα των πλατειών» (γνωστό ως  The Indignados) που δεν καθοδηγήθηκε από τις «καθαρές» ιδεολογίες αλλά από το πάθος για πολιτική δράση και κριτική σκέψη, ενώ  το έργο του Μπούκτσιν υλοποιείται εν μέρει από το κουρδικό απελευθερωτικό κίνημα στην καρδιά της Μέσης Ανατολής (στη Ροζάβα), επηρεάζοντας το σε τέτοιο βαθμό που έχασε τελείως τον μαρξιστικό-λενινιστικό προσανατολισμό του.
Πρέπει να επισημανθεί ότι ο στόχος αυτού του κειμένου δεν είναι η ανάπτυξη μιας βαθιάς συγκριτικής μελέτης για τα έργα των δυο τους, αλλά μια προσπάθεια να υπογραμμιστούν δύο στοιχεία της σκέψης τους που είναι ιδιαιτέρως ενεργά στο σημερινό πλαίσιο και μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην αλλαγή.

Άμεση δημοκρατία

Τόσο ο Καστοριάδης όσο και ο Μπούκτσιν είδαν μεγάλη απελευθερωτική δυναμική στην άμεση δημοκρατία και την τοποθέτησαν στην καρδιά των πολιτικών προταγμάτων τους. Αφιέρωσαν μεγάλο μέρος των γραπτών τους σε αυτό το θέμα, αναπτύσσοντας το πέραν του πλαισίου που θέτουν οι παραδοσιακές ιδεολογίες. Σε πλήρη αντίθεση από τη μια με τις αυταρχικές απόψεις, την έλλειψη εμπιστοσύνης στην κοινωνία και την υποταγή της έτσι σε ιεραρχικούς μηχανισμούς, και από την άλλη με απόψεις που απορρίπτουν κάθε μορφή νόμων και θεσμών, οι δύο στοχαστές πρότειναν τη θέσμιση δομών και θεσμών που θα επιτρέπουν την άμεση δημόσια δράση και αλληλεπίδραση, ενώ θα διατηρούν την κοινωνική συνοχή μέσω της οριζόντιας διάχυσης  της εξουσίας.
Σύμφωνα με τον Καστοριάδη, η πλειοψηφία των ανθρώπινων κοινωνιών έχουν εγκαθιδρυθεί στη βάση της ετερονομίας, που την περιγράφει ως μία κατάσταση όπου οι κανόνες της κοινωνίας τίθενται από κάποια εξω-κοινωνική πηγή (όπως το κόμμα, ο θεός, η ιστορική αναγκαιότητα κ.λπ.). Οι θεσμοί των ετερόνομων κοινωνιών γίνονται αντιληπτοί ως αυτονόητοι και συνεπώς αδιαμφισβήτητοι, π.χ. ασύμβατοι με τη λαϊκή αλληλεπίδραση. Γι’ αυτόν η οργανωτική δομή του σύγχρονου δυτικού κόσμου, παρόλο που συχνά χαρακτηρίζεται ως «δημοκρατία», είναι στην πραγματικότητα μια φιλελεύθερη ολιγαρχία, με κάποιες ελευθερίες για τους ανθρώπους, αλλά με τη γενική διαχείριση της κοινωνικής ζωής στα χέρια ολιγάριθμων ελίτ (Καστοριάδης 1989).
Για τον Καστοριάδη, η δημοκρατία είναι βασικό στοιχείο για την κοινωνική και ατομική αυτονομία (να θέτουν οι άνθρωποι τους δικούς τους κανόνες και θεσμούς), που είναι το αντίθετο της ετερονομίας. Αυτό που αποκαλούσε πρόταγμα της αυτονομίας συνεπαγόταν αμεσοδημοκρατική αυτοθέσμιση από την κοινωνία, η οποία αποτελείται από συνειδητοποιημένους πολίτες, που  σχεδιάζουν οι ίδιοι τη μοίρα τους και όχι κάποια εξωκοινωνική δύναμη, είτε φυσική είτε μεταφυσική (Καστοριάδης, 1992). Για παράδειγμα, στα χέρια της κοινωνίας βρίσκεται η μεγαλύτερη εξουσία που είναι να φτιάχνει τους νόμους και τους θεσμούς κάτω από τους οποίους θα ζει.
Ο Καστοριάδης εξάγει το δικό του νόημα της δημοκρατίας από την κλασική σημασία του όρου, που πηγάζει από την αρχαία Αθήνα (δήμος / λαός και κράτος / εξουσία). Έτσι βασισμένος σε αυτό βρίσκει τα σημερινά φιλελεύθερα καθεστώτα ως μη-δημοκρατικά, εφόσον βασίζονται στην εκλογή αντιπροσώπων και όχι στην άμεση συμμετοχή του πολίτη. Σύμφωνα με αυτόν, η  δημοκρατία μπορεί μόνο να είναι άμεση, και με αυτόν τον τρόπο ασύμβατη με τη γραφειοκρατία, την ειδημοσύνη, την οικονομική ανισότητα και άλλα στοιχεία του σύγχρονου πολιτικού συστήματος (1989).
Σε πιο λεπτομερές επίπεδο, συνιστά την καθιέρωση εδαφικών μονάδων πληθυσμού έως 100.000 ατόμων, που θα μπορούν να αυτοκυβερνώνται μέσω γενικών συνελεύσεων. Για τον συντονισμό μεταξύ αυτών των μονάδων προτείνει την καθιέρωση συμβουλίων και επιτροπών όπου τα τοπικά σώματα λήψης αποφάσεων θα στέλνουν ανακλητούς βραχυπρόθεσμους εκπροσώπους (Καστοριάδης, 2013). Έτσι η εξουσία παραμένει στα χέρια των δήμων ενώ επιτρέπεται ο μη-κρατικός συντονισμός σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Για τον Μπούκτσιν επίσης, ο χαρακτηρισμός του σημερινού συστήματος ως δημοκρατία ήταν ένα λάθος, ένα οξύμωρο. Μας θυμίζει ότι δύο αιώνες πριν, ο όρος δημοκρατία απεικονιζόταν από τους κυβερνώντες ως «νόμος του όχλου», μια προαναγγελία χάους, ενώ στις μέρες μας χρησιμοποιείται ως μάσκα σε ένα αντιπροσωπευτικό σύστημα, το οποίο στην ουσία του είναι μια ρεπουμπλικανική ολιγαρχία αφού μια μικρή κλίκα εκλεκτών αποφασίζει για  τους πολλούς – ανίσχυρους (Μπούκτσιν, 1996).
Ο Μπούκτσιν, όπως και ο Καστοριάδης, βασίζει τη δική του κατανόηση της δημοκρατίας στην εμπειρία της αρχαίας αθηναϊκής πολιτείας. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που δίνει τόση σημασία στο ρόλο της πόλης (Μπούκτσιν, 1964). Περιγράφει πώς με την ανάπτυξη αυτού που ονομάζει τεχνική της εξουσίας, οι ενεργοί πολίτες, βαθιά και ηθικά δεμένοι με τις πόλεις τους, αντικαταστάθηκαν με παθητικούς καταναλωτές υποταγμένους στους κοινοβουλευτικούς κανόνες, των οποίων ο ελεύθερος χρόνος ξοδεύεται σε ψώνια σε καταστήματα λιανικής και τεράστια εμπορικά κέντρα.
Μετά από πολλά χρόνια συμμετοχής σε διαφορετικά πολιτικά κινήματα, ο Μπούκτσιν ανέπτυξε το δικό του πολιτικό πρόταγμα, που το ονόμασε Κομμουναλισμό.  Βασισμένος στην άμεση δημοκρατία, περιστρέφεται σε μεγάλο βαθμό γύρω από το ερώτημα της εξουσίας, απορρίπτοντας ουτοπικές  και lifestyle πρακτικές. Ο Κομμουναλισμός αντιθέτως εστιάζει σε ένα κέντρο εξουσίας, που θα μπορούσε δυνητικά να υποταχθεί στη λαϊκή βούληση  – το δημοτικό συμβούλιο – μέσω του οποίου δημιουργούνται και συντονίζονται τοπικές συνελεύσεις. Ανέδειξε τον ανταγωνιστικό χαρακτήρα, πλησίον του κρατικού μηχανισμού, που έχουν αυτοί οι θεσμοί  και την δυνατότητα να γίνουν οι αποκλειστικές πηγές εξουσίας στα χωριά και τις πόλεις. Οι εκδημοκρατισμένοι δήμοι, προτείνει ο Μπούκτσιν, θα συνομοσπονδιστούν μεταξύ τους στέλνοντας ανακλητούς εκπροσώπους σε λαϊκές συνελεύσεις και συνομοσπονδιακά συμβούλια, κι έτσι θα αντιταχθούν στην κεντρική κρατική εξουσία. Αυτό το συγκεκριμένο μοντέλο ο Μπούκτσιν το ονόμασε ελευθεριακό συνομοσπονδισμό (Μπούκτσιν, 1969), το οποίο έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν και τον κουρδικό αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση.
Ένα διακριτό στοιχείο του οράματος του Μπούκτσιν για την άμεση δημοκρατία στον κομμουναλισμό του ήταν το στοιχείο της ψήφου κατά πλειοψηφία, που θεωρείται ως ο μόνος δίκαιος τρόπος για να πάρει αποφάσεις ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων (2002). Σύμφωνα με αυτόν, η ομοφωνία, στην οποία κάθε άτομο μπορεί να ασκήσει βέτο σε κάθε απόφαση, εγκυμονεί έναν κίνδυνο για την κοινωνία. Πάντως, όλα τα μέλη της κοινωνίας κατέχουν γνώση και μνήμη, και έτσι η κοινωνική συλλογικότητα δεν έχει κανένα ενδιαφέρον να στερήσει τα δικαιώματα των «μειοψηφιών». Οι απόψεις μιας μειοψηφίας είναι πηγή νέων σκέψεων και εκκολαπτόμενων αληθειών, που είναι σπουδαίες πηγές δημιουργικότητας και προόδου για την κοινωνία ως σύνολο.

Οικολογία

Η Οικολογία έπαιξε μεγάλο ρόλο στη σκέψη των δύο φιλοσόφων. Και οι δυό τους πάντως είδαν το θέμα σε αντίθεση με τους περισσότερους οικολόγους της εποχής τους (και της εποχής μας επίσης). Παρά την ευρεία αντιμετώπιση της φύσης ως εμπόρευμα, ως κάτι ξεχωριστό από την κοινωνία, ο Καστοριάδης και ο Μπούκτσιν την είδαν σε άμεση σύνδεση με την κοινωνική ζωή, τις σχέσεις και τις αξίες, και συνεπώς την ενσωμάτωσαν στα πολιτικά τους προτάγματα.
Ο Καστοριάδης υποστηρίζει ότι η οικολογία είναι κατ’ ουσίαν ένα πολιτικό θέμα. Έχει να κάνει με πολιτικές επιλογές για τη θέσμιση συγκεκριμένων ορίων και στόχων στη σχέση μεταξύ ανθρωπότητας και φύσης (Καστοριάδης, 1993). Δεν έχει να κάνει με την επιστήμη, αφού αυτή αφορά στην εξερεύνηση δυνατοτήτων και την εύρεση απαντήσεων σε συγκεκριμένες ερωτήσεις, δεν αφορά  στον αυτοπεριορισμό. Πάντως ο Καστοριάδης παροτρύνει να επιστρατεύονται επιστημονικοί πόροι  για την εξερεύνηση της φύσης και της επίδρασής μας σε αυτήν, αλλά παραμένει σταθερός στο ότι η επιλογή που θα γίνει στο τέλος θα είναι κατ’ ουσίαν πολιτική επιλογή.
Συνεπώς οι λύσεις που πρέπει να δίνονται σε κάθε οικολογική κρίση πρέπει να είναι πολιτικές. Ο Καστοριάδης παραμένει κριτικός απέναντι στα πράσινα κόμματα και το κοινοβουλευτικό σύστημα εν γένει, εφόσον μέσω των εκλογικών διαδικασιών πασχίζει για την «απεμπλοκή» των ανθρώπων από την πολιτική, δίνοντας την στα χέρια των επαγγελματιών «αντιπροσώπων». Ως αποτέλεσμα αυτού, οι άνθρωποι αφήνονται να αντιμετωπίζουν τη φύση με απολίτικο τρόπο, μόνο σαν εμπόρευμα, αφού κανένα από τα σύγχρονα οικολογικά κινήματα που ασχολούνται αποκλειστικά με ερωτήματα για το περιβάλλον δεν ανησυχεί για τα κοινωνικά και πολιτικά θέματα.
Ακολουθώντας αυτή τη γραμμή της σκέψης, δεν εκπλήσσει που ο Καστοριάδης παραμένει κριτικός όταν ανακύπτουν περιστάσεις, όπου μεγάλα πράσινα κινήματα και κόμματα εμφανίζονται με προτάσεις πολιτικής φύσης για την επίλυση της περιβαλλοντικής κρίσης (Καστοριάδης, 1981). Αυτό γιατί, τις περισσότερες φορές, παρόλο που οι πολιτικές τους προτάσεις περιστρέφονται γύρω από τη λαϊκή συμμετοχή – για παράδειγμα τα πράσινα κόμματα που έχουν εμφανιστεί με προτάσεις για εναλλαγή των βουλευτών, περισσότερα δημοψηφίσματα κ.λπ. – είναι πάντα ενσωματωμένα στο σύγχρονο κοινοβουλευτικό καθεστώς. Όντας υπερασπιστής της άμεσης δημοκρατίας, ο Καστοριάδης πιστεύει πως τα συστατικά της στοιχεία, ενσωματωμένα στο αντιπροσωπευτικό σύστημα, θα χάσουν το νόημά τους.
Παρομοίως, ο Μπούκτσιν επίσης συνδέει την οικολογική σφαίρα με την κοινωνική και με την πολιτική γενικότερα. Γι’ αυτόν σχεδόν όλα τα ισχύοντα οικολογικά προβλήματα προέρχονται από προβλήματα βαθιά ριζωμένα στην κοινωνική τάξη πραγμάτων – και γι’ αυτό μιλάει για κοινωνική οικολογία (Μπούκτσιν, 1993). Η οικολογική κρίση δεν μπορεί ποτέ να κατανοηθεί και πολύ περισσότερο να επιλυθεί αν δεν συνδεθεί με την κοινωνία, εφόσον πηγή για σοβαρές οικολογικές διαταραχές υπήρξαν οι συγκρούσεις με βάση την οικονομία, τον πολιτισμό, το φύλο.
Ο Μπούκτσιν, όπως και ο Καστοριάδης, διαφωνούσε ριζικά με τους οικολόγους που αποσύνδεαν την οικολογία από την πολιτική και την κοινωνία, ταυτίζοντας την αντιθέτως με την προστασία της άγριας ζωής, ή τη μαλθουσιανή βαθιά οικολογία κ.λπ.  (Μπούκτσιν, 1988). Επέμεινε στην επίπτωση που έχει στη φύση η δική μας καπιταλιστική ιεραρχική κοινωνία (με τα μεγάλης κλίμακας εξορυκτικά έργα με μόνο κίνητρο το κέρδος), κι έτσι έκανε ξεκάθαρο ότι αν δεν λύσουμε τα κοινωνικά μας προβλήματα δεν μπορούμε να σώσουμε τον πλανήτη.
Για τον Μπούκτσιν, η ιεραρχική νοοτροπία και η οικονομική ανισότητα που έχουν διαπεράσει την κοινωνία σήμερα είναι οι κύριες πηγές της ιδέας ότι ο άνθρωπος πρέπει να κυριαρχήσει πάνω στη φύση. Συνεπώς ο οικονομικός αγώνας δεν μπορεί να ελπίζει σε καμία επιτυχία αν δεν ενσωματωθεί σε ένα ολιστικό πολιτικό πρόταγμα, που θα αντιμετωπίσει την κύρια πηγή της παρούσας περιβαλλοντικής και κοινωνικής κρίσης, δηλαδή την ιεραρχία και ανισότητα (Μπούκτσιν, 1930).


Συμπέρασμα
Παρά τις διαφορές και τις διαφωνίες τους, ο Καστοριάδης και ο Μπούκτσιν μοιράστηκαν πολλά κοινά – κυρίως τον τρόπο που είδαν την άμεση δημοκρατία και την οικολογία. Η συνεισφορά σε αυτά τα πεδία παρέχει γόνιμο έδαφος για περαιτέρω θεωρητική και πρακτική ανάλυση. Δεν είναι τυχαίο που σε μια περίοδο στην οποία τα ερωτήματα για τη δημοκρατία και την οικολογία τυγχάνουν μεγαλύτερης προσοχής, ακούμε όλο και συχνότερα για αυτούς τους δύο.
Οι έννοιες αυτές αποδεικνύονται ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες για όλο και μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων σε μια εποχή διαρκούς απώλειας δικαιωμάτων, σφοδρής υποκατάστασης του πολίτη από τον καταναλωτή, αυξανόμενων οικονομικών ανισοτήτων και καταστροφής του φυσικού κόσμου. Φαίνονται σαν δύο από τις καλύτερες σημασίες που η βάση κατάφερε να δημιουργήσει και να διατυπώσει σαν ένα δυνατό υποκατάστατο της ιεραρχίας και της εμπορευματοποίησης που κυριαρχούν σήμερα και καταστρέφουν τον κόσμο μας.


Μετάφραση Γεωργία Κανελλοπούλου


Bibliography:
Bookchin-Öcalan correspondence
Bookchin, Murray. Ecology and Revolutionary Thought (1964)
Bookchin, Murray. The Communalist Project (2002)
Bookchin, Murray. The Crisis in the Ecology Movement (1988)
Bookchin, Murray. What is Communalism? (1996)
Bookchin, Murray. What is Social Ecology (1993)
Castoriadis, Cornelius. Democracy and Relativism (2013)
Castoriadis, Cornelius. From Ecology to Autonomy (1981)
Castoriadis, Cornelius. The Project of Autonomy is not Utopia (1992)
Castoriadis, Cornelius. The Problem of Democracy Today (1989)
Castoriadis, Cornelius. The Revolutionary Force of Ecology (1993)
Castoriadis, Cornelius. Worker Councils and the Economy of the Self-managed Society (1972)
Notes:
[1] Stephen Spencer, Race and Ethnicity: Culture, Identity, and Representation (2014). Routledge p.204
[2] http://www.democracynature.org/vol3/biehl_bookchin.htm
Το πρωτότυπο κείμενο: http://www.babylonia.gr/2016/06/10/reflections-on-castoriadis-and-bookchin/#sthash.OamWpsJM.dpuf


Πηγή:oulaloum
https://apokoinou.gr/reflections-on-castoriadis-and-bookchin/