για το όνειρο, το όραμα για την ου-τοπία

για το όνειρο, το όραμα για την ου-τοπία
...................................................για το όνειρο, το όραμα για την ου-τοπία
Δεν έχουμε δεν πληρώνουμε....
"Η χώρα δεν έχει ανάγκη από μια συμφωνία γενικά. Έχει ανάγκη από μια έξοδο από τα αδιέξοδα των μνημονίων, από μια σύνθετη πολιτική διεξόδου και αναγέννησης σε όλους τους τομείς, παραγωγικής και πνευματικής – κοινωνικής, εθνικής ανασυγκρότησης, που δεν μπορεί να γίνει μέσα από τα νεοφιλελεύθερα δόγματα και τους όρκους πίστης στις συνθήκες της Ε.Ε., χωρίς έναν σταθερό προσανατολισμό για μια νέα θέση της χώρας στον γεωπολιτικό άξονα. [Ο Δρόμος της Αριστεράς]

Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

"Η ανθρωπότητα υπό ομηρία" του Σαντιάγο Αλμπα Ρίκο


Το ακόλουθο άρθρο του ισπανού φιλοσόφου Σαντιάγο Αλμπα Ρίκο δημοσιεύτηκε στο ιταλικό περιοδικό «Proteo».



Την ίδια μέρα που ο FAO (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ) μας πληροφορεί ότι η πείνα πλήττει σήμερα σχεδόν ένα δισεκατομμύριο ανθρώπινες υπάρξεις και εκτιμά ότι η αναγκαία βοήθεια για να σωθούν οι ζωές τους είναι 30 δισεκατομμύρια δολάρια, η συντονισμένη δράση έξι... κεντρικών τραπεζών (ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ενωση, Ιαπωνία, Καναδάς, Αγγλία και Ελβετία) ρίχνει 180 δισεκατομμύρια δολάρια στις χρηματοπιστωτικές αγορές, για να σώσει τις ιδιωτικές τράπεζες.

Μπροστά σε ένα τέτοιο δεδομένο απομένουν μόνον δύο εναλλακτικές δυνατότητες: ή είμαστε δημαγωγοί ή είμαστε ρεαλιστές. Αν αναφέρομαι στον φυσικό νόμο της προσφοράς και της ζήτησης και υποστηρίζω ότι στον κόσμο υπάρχει πολύ περισσότερη ζήτηση για ψωμί απ' όση για επεμβάσεις αισθητικής χειρουργικής και πολύ περισσότερη ζήτηση για φάρμακα εναντίον της ελονοσίας απ' όση για ενδύματα υψηλής μόδας· αν ζητώ ένα καντιανό δημοψήφισμα που θα ρωτάει τους ευρωπαίους πολίτες αν προτιμούν να διατεθούν οι αποταμιεύσεις της χώρας τους για να σωθούν ζωές ή για να σωθούν τράπεζες, είμαι αναμφίβολα δημαγωγός.

Αν, ενάντια στον λόγο και την ηθική, αποδέχομαι ότι είναι περισσότερο επείγον, περισσότερο αναγκαίο, περισσότερο πρέπον, περισσότερο αποτελεσματικό, περισσότερο ωφέλιμο για την ανθρωπότητα, να εμποδιστεί η κατάρρευση μιας ασφαλιστικής εταιρείας και η χρεοκοπία μιας τράπεζας απ' όσο είναι να δοθεί τροφή σε χιλιάδες παιδιά, να βοηθηθούν τα θύματα ενός κυκλώνα ή να θεραπευτεί ο δάγκειος, τότε είμαι ρεαλιστής. Στα λόγια μου δεν υπάρχει ίχνος ειρωνείας. Τα πράγματα έχουν ως εξής: μια πλήρης αλήθεια, της οποίας δεν επιτρέπεται η εφαρμογή, είναι δημαγωγική.
Μια εδραιωμένη τερατωδία, που δεν αποδέχεται εναλλακτική λύση, είναι ρεαλιστική. Η οργανωμένη μειονότητα που διαχειρίζεται τον καπιταλισμό -υπουργοί, τραπεζίτες, διοικητικά συμβούλια πολυεθνικών, χρηματιστές και οικονομικοί δημοσιογράφοι- μπορεί να επικαλείται αλαζονικά τον Χάγεκ σε στιγμές νηνεμίας και να απαιτεί αδιάντροπα την παρέμβαση του κράτους όταν κινδυνεύει να καταρρεύσει, επειδή γνωρίζει ότι η ατιμωρησία της είναι ανάλογη προς τη δική μας εξάρτηση.
Γι' αυτόν τον λόγο -ας το παραδεχθούμε- εμείς οι ευρωπαίοι πολίτες που θα καλούμασταν σε ένα υποθετικό καντιανό δημοψήφισμα («η τράπεζα ή η ζωή») θα τασσόμασταν αναμφίβολα με ρεαλισμό υπέρ των τραπεζών, επειδή έχουμε επίγνωση του γεγονότος ότι όλα αυτά που μας ενδιαφέρουν -από την αγκαλιά της αγαπημένης μας μέχρι το χαμόγελο των παιδιών μας- είναι μια δική τους παραχώρηση. Η οργανωμένη μειονότητα που μας κυβερνά κρατάει όμηρο την ανθρωπότητα και αν δεν τρέξουμε να βοηθήσουμε τους άρπαγες, όλα τα δεινά μπορεί να πέσουν πάνω μας.
Για μιαν αιχμάλωτη ανθρωπότητα είναι ρεαλιστικό να υποτάσσεται στον εκβιασμό και να αφήνει κατά μέρος την αλήθεια, τη συμπόνια, την ευαισθησία, την αλληλεγγύη. Ενα σύστημα το οποίο, όταν τα πράγματα πάνε καλά, σκοτώνει από πείνα ένα δισεκατομμύριο πρόσωπα και, αν πάνε άσχημα, απειλεί να καταστρέψει όλα τα υπόλοιπα, είναι ένα σύστημα αποτυχημένο όχι μόνον ηθικά αλλά και οικονομικά.

Ο καπιταλισμός δεν λειτουργεί. Υπάρχει κάτι το ωραίο, το συγκινητικό και το προειδοποιητικό στο γεγονός ότι έξι ισχυρά κράτη συντόνισαν μια συνδυασμένη δράση για να παρέμβουν δραστικά στην οικονομία. Αυτό είναι που αποκαλούμε «σχεδιοποίηση». Στον καιρό του Μαρξ, ο καπιταλισμός ήταν μόνο «μια εξαίρεση σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη» και αν έφτασε να καλύπτει όλη την επιφάνεια της Γης, αυτό έγινε χάρη σε μια διαρκή κρατική παρέμβαση, χάρη σε μιαν αδιάκοπη «σχεδιοποίηση» που υλοποίησε και υλοποιεί την εκκένωση εδαφών, τις ένοπλες δράσεις, τα προστατευτικά μέτρα, τα πραξικοπήματα και τις διεθνείς συμφωνίες.

Στη διάρκεια της ιστορίας, ένα οικονομικό πείραμα ποτέ δεν είχε στη διάθεσή του πιο ισχυρά μέσα ούτε και πιο ευνοϊκές συνθήκες για να καταδείξει την ανωτερότητά του. Στα τελευταία 60 χρόνια, η οργανωμένη μειονότητα που διαχειρίζεται τον παγκόσμιο καπιταλισμό υποστηρίχθηκε από μια σειρά διεθνών θεσμών (το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, το G8 κ.ο.κ.), οι οποίοι επινόησαν και εφάρμοσαν ενάντια σε όλα τα εμπόδια τις πολιτικές φιλελευθεροποίησης και ιδιωτικοποίησης της παγκόσμιας οικονομίας.

Υστερα από 200 χρόνια ελεύθερης ύπαρξης, υποστηριζόμενης απ' όλες τις εξουσίες και απ' όλους τους θεσμούς της Γης, το παλιό και φονικό εργαλείο μάς έφερε μέχρι εδώ: ένα δισεκατομμύριο ανθρώπινες υπάρξεις πεθαίνουν από πείνα και, αν τώρα δεν τρέξουμε να βοηθήσουμε τους ενόχους, όλοι οι άλλοι ίσως καταλήξουν να θαφτούν μαζί με τους πιο φτωχούς, αφού προηγουμένως έχουν αλληλοεξοντωθεί.

Φαίνεται πως η σχεδιοποίηση για τη σωτηρία τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών δεν χρησιμεύει. Και η σχεδιοποίηση για τη σωτηρία ζωών;

Αυτό δεν το έχουμε ακόμα δοκιμάσει. Τι θα συνέβαινε αν ο ΟΗΕ αποφάσιζε να εφαρμόσει τη Χάρτα του για τα ανθρώπινα και τα κοινωνικά δικαιώματα; Αν όλοι οι διεθνείς θεσμοί επέβαλλαν στους απείθαρχους καπιταλιστές προγράμματα δομικής προσαρμογής προσανατολισμένα στην αύξηση των δημόσιων δαπανών, στην εθνικοποίηση των βασικών πόρων και στην προστασία των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων;



Μπορούμε να πούμε ότι η οργανωμένη μειονότητα που διαχειρίζεται τον καπιταλισμό δεν θα το επιτρέψει, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν θα λειτουργούσε. Η σχεδιοποίηση για τη διάσωση τραπεζών δεν χρησιμεύει. Και η σχεδιοποίηση για τη διάσωση ζωών; Είναι το μοναδικό μέσο που υπάρχει, προκειμένου ο ρεαλισμός να πάψει να είναι εγκληματικός και η αλήθεια, η συμπόνια και η αλληλεγγύη να πάψουν να είναι δημαγωγικές.  


Σημειωματάριο Ιδεών από τον Θανάση Γιαλκετσή

* από την εφημ. "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία" 31.10.2010

Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2010

Η δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα και η εποχή του

 ιστορία/ πολιτική

Η δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα/ «Ιουλιανά» 1965/ Τι προηγήθηκε/ Το κίνημα των 70 ημερών – η πολιτική της ΕΔΑ 

γράφει ο Αλέξανδρος Α. Χατζηκώστας*  http://www.xatzikostas.gr/

«…Μάρτυρες, ήρωες οδηγούνε
τα γαλάζια μάτια σου
μας καλούνε…»



Στις 21 Ιούλη του 1965, το βράδυ έπεφτε νεκρός στην Αθήνα από τα χτυπήματα των αστυνομικών ο νεολαίος αγωνιστής, στέλεχος της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη Σωτήρης Πέτρουλας. Το όνομα του γίνεται τραγούδι. Η μνήμη του τιμάται μέχρι σήμερα μαζί με άλλους αγωνιστές που πότισαν με το αίμα τους το δένδρο της λευτεριάς. Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα μικρό αφιέρωμα στηριγμένο σε διάφορα αφιερώματα για τη δράση του καθώς και την εποχή που αυτή πραγματοποιήθηκε.

Ο Σωτήρης Πέτρουλας γεννήθηκε στο Οίτυλο της Μάνης το 1942 από γονείς αγρότες. Το 1946 η οικογένεια Πέτρουλα καταφεύγει στην Αθήνα για να διασωθεί από τη δολοφονική μανία των ένοπλων συμμοριών της Δεξιάς.
Ο Σωτήρης Πέτρουλας εγγράφεται στο δημοτικό σχολείο της περιοχής Ακαδημία Πλάτωνος και ταυτόχρονα αρχίζει να εργάζεται και να μπαίνει στα βάσανα της καθημερινής βιοπάλης. Τελειώνοντας το δημοτικό το 1954 εγγράφεται στη Μέση Εμπορική Σχολή Εμποροϋπαλλήλων Αθηνών στην πλατεία Μητροπόλεως, και μετά από τη φοίτηση τριών τάξεων εγγράφεται στη Μέση Εμπορική στην πλατεία Κουμουνδούρου, την οποία και τελειώνει το 1960. Σ` όλα αυτά τα χρόνια εξακολουθεί να εργάζεται και παράλληλα να είναι άριστος μαθητής και να συμμετέχει στο μαζικό μαθητικό κίνημα.
Η τελευταία χρονιά της μαθητικής του ζωής αποτελεί βασικό σταθμό της ζωής του. Μαζί με άλλους συμμαθητές του αρνείται να γράψει έκθεση με σοβινιστικό και αντιλαϊκό περιεχόμενο. Συνειδητοποιεί την ανάγκη της οργανωμένης πάλης και εντάσσεται στην οργάνωση της Νεολαίας της ΕΔΑ. Τον Οκτώβρη του 1960 ύστερα από εξετάσεις εισάγεται στην Ανωτάτη Εμπορική Σχολή παίρνοντας υποτροφία 12.000 δραχμών και αρχίζοντας έτσι τη φοιτητική του σταδιοδρομία που δεν έμελλε να την ολοκληρώσει. Γρήγορα μέσα από την καθημερινή του δραστηριότητα αναδεικνύεται σαν ένα από τα πιο συνεπή και συνειδητά στελέχη του φοιτητικού κινήματος και γίνεται στέλεχος της Ν. ΕΔΑ, εκλεγμένος από τους συναδέλφους του αναλαμβάνει την καθοδήγηση της οργάνωσης της Ανωτάτης Εμπορικής ως γραμματέας της. Για πολιτικούς λόγους αποβλήθηκε για έναν χρόνο από τη σχολή.
Στους αγώνες για το 114 και το 15% αποτελεί ένα από τα βασικά καθοδηγητικά στελέχη. Τον Ιούλιο του 1962 είναι επικεφαλής ενός συνεργείου που υψώνει τη σημαία του 114 στην Ακρόπολη, στο υπουργείο Βιομηχανίας και το Πανεπιστήμιο.
«Πάλευε και μάθαινε, μάθαινε και πάλευε». Είναι η κατευθυντήρια πολιτική του φιλοσοφία. Μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Νεολαίας Ε.Δ.Α. ερχόταν σε σύγκρουση με το κλίμα τρομοκρατίας που επικρατούσε στα Πανεπιστήμια με κύριο εκφραστή την Ε.Κ.Ο.Φ. καθώς και με το Σπουδαστικό Τμήμα της Ασφάλειας.
Στις εκλογικές εξορμήσεις της ΕΔΑ του 1963-64 παίρνει ενεργό μέρος στο σπάσιμο της τρομοκρατίας με τις περιοδείες των πούλμαν των νέων δημοκρατών στις επαρχίες. Αν και διαφωνούσε με τη συγχώνευση της Νεολαίας της ΕΔΑ με τη Δημοκρατική Κίνηση Νέων Γρηγόρης Λαμπράκης ασκώντας παράλληλα κριτική σε πολιτικές και ιδεολογικές επιλογές της ΕΔΑ, θα προσχωρήσει στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη, και θα πάρει μέρος στο πρώτο της Ιδρυτικό Συνέδριο το Μάρτη του 1965 για να δολοφονηθεί λίγο αργότερα αγωνιζόμενος για τη δημοκρατία στη μεγάλη διαδήλωση της νεολαίας της Αθήνας στις 21 Ιουλίου 1965. Η κηδεία τους μετατρέπεται σε μία τεράστια λαϊκή διαδήλωση. Να σημειώσουμε ακόμη πως στην Μεταπολίτευση και τους πρώτους μήνες του 1975 το Δ.Σ. του τότε Συλλόγου αποφάσισε να ονομάσει το Σύλλογο Φοιτητών της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών σε “Σωτήρη Πέτρουλα”. Ταυτόχρονα αποφάσισε να ανακηρύξει τον Πέτρουλα επίτιμο μέλος του.
Δολοφονία με πολλά ερωτηματικά
Και τη μοιραία νύχτα της 21ης Ιουλίου χτυπημένος συλλαμβάνεται από αστυνομικούς στις 10:00 το βράδυ στη συμβολή των οδών Σταδίου και Χρήστου Λαδά. Η πρώτη καταγραφή του χτυπημένου Πέτρουλα αναφέρεται στις 03:00 το πρωί της 22ας Ιουλίου στο Σταθμό Α’ Βοηθειών στην Γ’ Σεπτεμβρίου όπου και διαπιστώνεται ο θάνατός του. Αυτόματα εκτυλίσσεται μια λυσσαλέα προσπάθεια γρήγορης ταφής -πριν καν ανατείλει ο ήλιος- και απόκρυψης της αλήθειας.
Ωστόσο τα ερωτήματα γύρω από τις συνθήκες θανάτου του παραμένουν αναπάντητα μέχρι σήμερα:
-Που βρισκόταν ο Πέτρουλας από τις 10:00 μ.μ. που τον παραλαμβάνει η κλούβα μέχρι τις 3:00 π.μ. που δηλώνεται στο Σταθμό Α’ Βοηθειών ;
-Είναι τυχαίο ότι αστυνομικοί με στολές γιατρών διαπίστωσαν το θάνατό του ;
-Γιατί επιδίωξαν την ταφή του κρυφά από τους δικούς του και πριν ανατείλει ο ήλιος;
-Γιατί δεν επέτρεψαν σε γιατρούς της οικογένειας Πέτρουλα να κάνουν νεκροψία;
-Η επίσημη κρατική ιατροδικαστική εκδοχή κάνει λόγο για θάνατο από ασφυξία λόγω δακρυγόνου. Πώς όμως εξηγούνται τα ολικά σχισίματα στο λαιμό του που διαπίστωσαν οι δικοί του όταν πήραν τον νεκρό; Μήπως ήθελαν να καλύψουν τις μελανιές από πιθανό στραγγαλισμό;
-Είναι αλήθεια ότι είχαν εκδοθεί και αεροπορικά εισιτήρια προκειμένου να φυγαδευτεί ο νεκρός και να πεταχτεί στη θάλασσα σύμφωνα με τη μαρτυρία της Μάνας;
-Είναι αλήθεια πως είχαν αφαιρεθεί από το νεκρό ο εγκέφαλος και τα πνευμόνια πράγμα που θα αποδείκνυε την πραγματική αιτία θανάτου; Η εκταφή πάντως, όπως μαρτυρεί η Μάνα, απέδειξε πως το κρανίο του Πέτρουλα είχε δεχθεί ραφή από χειρουργική επέμβαση.
Η μαρτυρία της μάνας
“…Εκείνο το βράδυ μου τηλεφώνησε πως θα αργούσε. Ασυναίσθητα προέτρεψα τ’ αδέρφια του να φάνε και να ξαπλώσουν. Όμως εκείνα τον περίμεναν. Περιμένοντάς τον, λαγοκοιμήθηκα. Ξάφνου το κουδούνι χτύπησε δαιμονισμένα. Ήταν από την χωροφυλακή. Τι να ήθελαν τέτοια ώρα Παναγιά μου; Ρωτούσαν για το Σωτήρη.
- Μέσα είναι, κοιμάται και τρέχω αλαφιασμένη προς το δωμάτιό του. Η θέα του άδειου κρεβατιού μου πάγωσε την καρδιά. Κάτι κακό συμβαίνει.
- Μην πανικοβάλλεστε. Τον έχουν λίγο χτυπημένο σε νοσοκομείο. Να μην διανοείστε ότι θα κάνετε ρούπι από εδώ.
- Μου πήρατε το παιδί και μας κρατάτε και κρατούμενους άθλιοι.
- Πάρτε το όπως θέλετε. Από εδώ δε θα το κουνήσετε.
Σαν αγρίμι στο κλουβί, πληγωμένη από το να μην μπορώ να δω τ’ αγόρι μου. Η ώρα προχώρησε. Αυτή τη φορά άνθρωποι της ΕΔΑ πέρασαν το κατώφλι του ανήσυχου σπιτιού. Έκαναν πως δε γνώριζαν, όμως το κακό το μήνυσαν στον άνδρα μου. Εγώ αγνοούσα τα πάντα.
Σε λίγο η Αστυνομία μας οδηγεί στην Ασφάλεια. Τέτοια εντολή είχαν. Τίποτα παραπάνω. Μα πως να ησυχάσω στο τζιπ; Να σου στερούν το ακριβοπαίδι σου, να μην ξέρεις που βρίσκεται το σπλάχνο σου, πως να είναι, χτυπημένος, μονάχος;
- Που μας πάτε επιτέλους; Δεν φτάνει που μας πήρατε το παιδί, μας θέλετε και κρατούμενους;
Στο τμήμα, μας φέρανε γλυκό. Ακούς γλυκό κανταΐφι στις 04:00 τα μεσάνυχτα. Εγώ δε θέλω γλυκό, τους λέω, τρίψτε το στα μούτρα σας, εγώ θέλω το γιο μου. Αρπάζω όποιον βρίσκω μπροστά μου και λέω: βρε παλιόσκυλα, σκοτώνετε τα παιδιά του λαού με πενταροδεκάρες. Μάνα δε σας γέννησε κι εσάς, μάνα δεν κλαίει για σας;
Την ίδια ώρα στο γραφείο του Καραμπέτσου (αρχηγός Αστυνομίας) πιέζουν τον άντρα μου να υπογράψει ότι ήταν ατύχημα.
Και υπογράφει…
Φόνος εκ προ μελέτης
-Είμαστε πρόθυμοι να διαθέσουμε τα έξοδα της κηδείας.
Παιδί μου, λεβέντη μου, αηδόνι και λιοντάρι.
Κακούργοι, καταραμένοι να’ στε..”
- Σκότωσαν το Σωτήρη.
-Τον πήγαν στο Νεκροτομείο. Οι μπάτσοι έχουν ζώσει την περιοχή και δεν αφήνουν κανένα να πλησιάσει.
“…Κάποιος, ευλογημένος να’ ναι, κρυφά μου μηνύει να τρέξουμε στην Κοκκινιά. Σκοπεύουν να τον θάψουν μόλις βγει ο ήλιος. Τρέχουμε. Ένα μικρό γεροντάκι, παπάς, μας πλησιάζει. Μας δείχνει τον τάφο που πριν λίγο επιχείρησαν να θάψουν το Σωτήρη μου.
- Χριστιανική κηδεία στις 01:00 τα μεσάνυχτα. Δεν έχετε επιτέλους ούτε ιερό ούτε όσιο; Πριν βγει ο ήλιος μου ζητάτε λειτουργία; Ούτε οι Γερμανοί δεν το αποτόλμησαν. Αντίχριστοι. Είχε αντιδράσει καθοριστικά ο παπάς…”
- Το πτώμα του Σωτήρη εξαφανίστηκε από το Νεκροτομείο. Απαγωγή νεκρού, για φαντάσου !
Ο Μίκης όμως μαζί με Μπριλλάκη, Νεφελούδη, Ηλιόπουλο, κινούνται δραστήρια για να σταματήσουν την ταφή και να γίνει νεκροψία με την παρουσία γιατρών της οικογένειας. Διότι λένε υπάρχουν πληροφορίες πως ο Σωτήρης στραγγαλίστηκε. Όλοι στο Νεκροταφείο της Κοκκινιάς.
“…Καψάσκης προς Τούμπα: Κύριε υπουργέ, παραιτούμαι, είμαι εγκλωβισμένος από δικηγόρους. Ο Ηλιόπουλος παίρνει βίαια το ακουστικό.
- Θέλουμε το νεκρό μας στο σπίτι.
- Και που θα τον θάψετε;
- Στον κήπο μου δολοφόνοι, αρκεί να μας τον δώσετε. Να τον χαρώ για τελευταία φορά. Έστω και σιωπηλό.
- Τ’ ακούς Τούμπα; λέει η Μάνα. Φοβάστε το Σωτήρη μου ακόμα και νεκρό;
- Πάρτε τον λοιπόν αλλά να ξέρετε κ. Ηλιόπουλε ότι αναλαμβάνετε ευθύνες για οτιδήποτε κι αν συμβεί. (απόκριση Τούμπα)
- Εγώ δεν υπογράφω συναλλαγματικές. Ο λαός κλαίει το νεκρό του. Εσείς να προσέχετε πως πορεύεστε…”
«Ιουλιανά» 1965
Τα γεγονότα της 15ης του Ιούλη 1965, καθώς και εκείνα που τα ακολούθησαν και που καθιερώθηκαν ως «Ιουλιανά» ήταν από τα πιο σημαντικά της περιόδου μετά το 1950 και μέχρι τις παραμονές της δικτατορίας του 1967-1974.
Η σημασία τους καθορίζεται από τη μεγάλη όξυνση και τη διάρκεια που πήραν οι εγχώριες ενδοαστικές αντιθέσεις, πάντα σε συνδυασμό με την άμεση εμπλοκή του ξένου παράγοντα (ΗΠΑ) και τους γενικότερους σχεδιασμούς του στην περιοχή (Κυπριακό) και που έστρωσαν το δρόμο για την επιβολή της δικτατορίας.
Ταυτόχρονα, τα «Ιουλιανά» προσφέρουν επίκαιρα διδάγματα ως προς το ρόλο του λαϊκού παράγοντα εκείνης της περιόδου, από την άποψη του βαθμού συνειδητοποίησης.
Bρισκόμαστε στον Ιούλιο του 1965. Περίοδος έντονων πολιτικών ζυμώσεων και αναταραχών. Περίοδος όπου η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου αμφισβητείται στην άσκηση των καθηκόντων της από το νέο βασιλιά Κωνσταντίνο. Η κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου αντιλαμβανόμενη τον ανακτορικό ρόλο που παίζει ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης Π. Γαρουφαλιάς, ζητά την αντικατάστασή του, αλλά παρεμποδίζεται από τον Κωνσταντίνο, που δεν υπογράφει το αντίστοιχο Βασιλικό Διάταγμα. Πρωθυπουργός και Βασιλιάς ανταλλάσσουν πέντε επιστολές, όπου, τελικά διαπιστώνεται, ότι η κυβέρνηση τελεί υπό βασιλική κηδεμονία. Ο Γ. Παπανδρέου δεν αποδέχεται τον εξευτελισμό και στις 15 Ιουλίου παραιτείται.
Ο λαός ξεχύνεται στους δρόμους εκδηλώνοντας την πίστη του στην νόμιμη κυβέρνηση του (την οποία είχε εκλέξει 1,5 χρόνο πριν, τον Φλεβάρη του ’69 με 52,72% και 171 έδρες). Ταυτόχρονα στα ανάκτορα αναζητούνται βουλευτές από την Ένωση Κέντρου για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Είναι οι λεγόμενοι αποστάτες, που θα καταφέρουν να πάρουν από τη Βουλή ψήφο εμπιστοσύνης, το Σεπτέμβρη, αφού έχουν ήδη προηγηθεί δύο αποτυχημένες προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης. Όλο αυτό το διάστημα της αυλικής συνταγματικής εκτροπής, ο λαός βρίσκεται κάθε νύχτα στους δρόμους, δίνοντας με δυναμισμό τη δική του μάχη υπέρ της Δημοκρατίας. Σε εκείνες τις πρώτες διαδηλώσεις και συγκεκριμένα το βράδυ της 21ης Ιουλίου 1965 βρίσκει το θάνατο ο φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής, Σωτήρης Πέτρουλας. Εδώ θα πρέπει να θυμίσουμε ότι εκείνη την περίοδο δημιουργείται το κίνημα του “114″ (ένα, ένα, τέσσερα), που αναφέρεται στο τελευταίο άρθρο του Συντάγματος “Η τήρησις του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων” και αντιπροσώπευε το αίσθημα του λαού για Δημοκρατία, ενάντια στις παρεμβάσεις του Παλατιού.
Τι προηγήθηκε
Στις εκλογές της 3ης του Νοέμβρη 1963 η «Ένωση Κέντρου» επιβλήθηκε της ΕΡΕ, κερδίζοντας τις 138 έδρες από τις 300 της Βουλής. Η ΕΡΕ πήρε τις 132.
Μη μπορώντας να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, η «Ένωση Κέντρου» επιδίωξε δεύτερη εκλογική αναμέτρηση. Στις εκλογές που έγιναν την 16η του Φλεβάρη 1964 κέρδισε 171 έδρες, η ΕΡΕ μαζί με το «Κόμμα των Προοδευτικών» του Σπύρου Μαρκεζίνη 107 έδρες (99 και και η ΕΔΑ 22. (Να σημειωθεί ότι τότε η ΕΔΑ δεν κατάρτισε συνδυασμούς σε 24 εκλογικές περιφέρειες, ώστε οι ψηφοφόροι της να ψηφίσουν την «Ένωση Κέντρου», για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, όπως και έγινε)…
Η πολιτική της «Ένωσης Κέντρου» έχει εξυμνηθεί από τους πολιτικούς και άλλους κύκλους του «κεντρώου» χώρου και σε συνέχεια από το ΠΑΣΟΚ. Έχει μάλιστα χαρακτηριστεί ως μικρό φωτεινό διάλειμμα μιας μακριάς σκοτεινής πολιτικής περιόδου. Η κυβέρνηση της «Ένωσης Κέντρου» αύξησε μισθούς και μεροκάματα, ρύθμισε τα αγροτικά χρέη, κατάργησε μια σειρά ψηφίσματα του εμφυλίου πολέμου, έβαλε σε αχρησία τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων στο μεγαλύτερο βαθμό (εξαιρέθηκαν οι δημόσιοι υπάλληλοι) και απέλυσε τους περισσότερους απ’ τους εναπομείναντες πολιτικούς κρατούμενους. Προώθησε ορισμένους εκσυγχρονισμούς και στην εκπαίδευση. Αυτή ήταν η μια όψη του νομίσματος. Γιατί:
Η «Ένωση Κέντρου» αρνήθηκε να απελευθερώσει όσους πολιτικούς κρατούμενους είχαν καταδικαστεί με το νόμο 375/1936 για κατασκοπία. Αυτοί αφέθηκαν ελεύθεροι αργότερα, το 1966, από την κυβέρνηση του Στ. Στεφανόπουλου (κυβέρνηση της… «αποστασίας»)! Στο ζήτημα του επαναπατρισμού των πολιτικών προσφύγων η «Ένωση Κέντρου» ακολούθησε την ίδια τακτική με της ΕΡΕ: Την κατά περίπτωση έγκριση των αιτήσεων επαναπατρισμού. Και βεβαίως δεν κατάργησε τους νόμους 375 και 509/1947 (που έθετε εκτός νόμου το ΚΚΕ), ενώ δε θέλησε να αναγνωρίσει ούτε την ΕΑΜική Αντίσταση!
Παράλληλα, η κυβέρνηση της «Ένωσης Κέντρου» επιχείρησε με την περιβόητη εγκύκλιο 1010 να διαλύσει τη «Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη» στα σχολεία, ενώ απειλούσε προοδευτικούς καθηγητές με απόλυση και τους καλούσε να γίνουν χαφιέδες! Κατά μαρτυρία του Π. Κανελλόπουλου, που δε διαψεύσθηκε, ο Γ. Παπανδρέου του είχε πει πως εξέταζε το ενδεχόμενο διάλυσης με νόμο γενικά της «Δ.Ν. Λαμπράκη».
Το αίτημα «15% για την Παιδεία», για το οποίο είχαν προηγηθεί σκληροί αγώνες, παραπέμφθηκε από το «Κέντρο» στις ελληνικές καλένδες.
Αυτή είναι η πραγματικότητα. Ας προστεθεί ακόμη, όσον αφορά στα πεπραγμένα της «Ενωσης Κέντρου», ότι την προβοκάτσια στον Γοργοπόταμο, όπου βρήκαν το θάνατο 13 άνθρωποι και τραυματίστηκαν 39, ο Γ. Παπανδρέου τη χαρακτήρισε ατύχημα!!
Αλλά εκεί που η «Ενωση Κέντρου» κυριολεκτικά αθέτησε κάθε προεκλογική υπόσχεση, ήταν ο Στρατός και τα Σώματα Ασφαλείας. Στην ουσία δεν αποτόλμησε ούτε πέτρα να κινήσει. Ο ΙΔΕΑ και οι φιλοβασιλικοί παρέμειναν ακλόνητοι στις θέσεις τους συνωμοτώντας και προκαλώντας ανοιχτά.
Στα «Ιουλιανά» ο Γ. Παπανδρέου εξέφραζε επιγραμματικά τον πυρήνα της σύγκρουσης: «Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπον; Ο βασιλεύς ή ο λαός; Στο πολίτευμα της βασιλευομένης δημοκρατίας ο βασιλεύς βασιλεύει και ο λαός κυβερνά μέσω των νομίμως εκλεγομένων εκπροσώπων του».
Οι «αποστάτες» από την πλευρά τους ισχυρίστηκαν ότι συγκρούστηκαν με τον Γ. Παπανδρέου και στήριξαν κεντροδεξιές κυβερνήσεις, επειδή ήθελαν να αποτρέψουν ανώμαλες εξελίξεις. Όπως έλεγαν, εκεί οδηγούσε η σύγκρουση Παπανδρέου – Ανακτόρων.
Οι «αποστάτες» ενεργήσανε με συνέπεια, όσον αφορά στην υπεράσπιση των ταξικών συμφερόντων που εξέφραζαν και που εκείνη τη στιγμή πίστευαν ότι έπρεπε να τα υπερασπιστούν με τον συγκεκριμένο τρόπο. Γι’ αυτό ακριβώς ο χαρακτηρισμός «αποστάτες» δεν αποδίδει την πραγματικότητα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά επιπλέον φορτίστηκε συναισθηματικά από το «Κέντρο» και το ΠΑΣΟΚ και παράλληλα συσκοτίστηκε έντεχνα η ουσία της πράξης των «αποστατών», για να κρυφτεί ο εξίσου βαθιά ταξικός χαρακτήρας της «Ενωσης Κέντρου» και η πολιτική της, όπως και του ΠΑΣΟΚ αργότερα.
Τόσο το «Κέντρο» όσο και το ΠΑΣΟΚ αποσιώπησαν ότι το φαινόμενο της λεγόμενης αποστασίας κάθε άλλο παρά πρωτοφανές ήταν. Και μάλιστα, ότι από τους πρώτους διδάξαντες μετά τον πόλεμο ήταν ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου, ο οποίος στις εκλογές του 1952 συνεργάστηκε με τον «Ελληνικό Συναγερμό» του Παπάγου, παίρνοντας μαζί του και άλλους φίλους του βουλευτές.
Η μεταπήδησή τους δεν ήταν η μόνη. Τότε ακριβώς 35 πρώην υπουργοί και βουλευτές του «φιλελεύθερου» χώρου τάχθηκαν με τον Παπάγο. Ενώ το 1958 οι Γ. Ράλλης και Παν. Παπαληγούρας, μαζί με άλλους 13 βουλευτές της ΕΡΕ, «έριξαν» την κυβέρνηση Καραμανλή.
Το κίνημα των 70 ημερών – Η πολιτική της ΕΔΑ
Το κίνημα των 70 ημερών (16/7 – 25/9) ήταν λαϊκή έξαρση, που, αν και χρωματίστηκε από την ηρωική και επίμονη δράση πλατιών μαζών, δεν έβγαινε από τα συνταγματικώς οριζόμενα.
Το πολιτικό στίγμα της σύγκρουσης δεν μπορεί να αναζητηθεί έξω από τα συνθήματα που κυριάρχησαν στις συνεχείς μεγάλες και μικρές διαδηλώσεις της εποχής, καθώς και έξω από τις επιδιώξεις των πολιτικών κομμάτων που οργάνωσαν τις κινητοποιήσεις και συμμετείχαν σε αυτές (ΕΔΑ, «Ενωση Κέντρου»).
Τη σφραγίδα σε εκείνα τα γεγονότα την έβαλαν τα κυρίαρχα συνθήματα: «114», «Κάτω οι αυλόδουλοι», «Δημοκρατία», «Παπανδρέου», «Προδότες», «Μητσοτάκη κάθαρμα», «αποσταCΙΑ», «Κάτω η χούντα» κ.ά. Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε και η σάτιρα, που έβγαλε πολύ γέλιο, στη σκιτσογραφία και στις επιθεωρήσεις.
Σε αυτή τη βάση, ο Γ. Παπανδρέου χρησιμοποίησε το λαϊκό κίνημα.
Υπήρχαν, βεβαίως, και συνθήματα, όπως «Εξω οι Αμερικανοί», «Κάτω η μοναρχία», «Πάρ’ τη μάνα σου και μπρος», σαφώς πιο προωθημένα από τα προηγούμενα, που φωνάζονταν κυρίως από δυνάμεις της «Νεολαίας Λαμπράκη».
Η ηγεσία της ΕΔΑ δεν έβλεπε άλλη διέξοδο για το λαό από την αναφανδόν υποστήριξη της «Ένωσης Κέντρου». Συμπαρατάχθηκε μαζί της σε όλα τα επίπεδα.
Στρατηγική γραμμή της ΕΔΑ ήταν η πολιτική της συνεργασίας των δημοκρατικών δυνάμεων, για το προχώρημα της οποίας απωθούνταν σε δεύτερη μοίρα ακόμη και η κριτική προς το «Κέντρο» για τη μη τήρηση των προεκλογικών του δεσμεύσεων. Επιπλέον, για να μη …δυσκολεύει τα πράγματα, η ηγεσία της ΕΔΑ πάλευε, ενώ θεωρούσε μαξιμαλιστική και αριστερίστικη την πάλη για την ντε φάκτο επιβολή της νομιμοποίησης του ΚΚΕ.
Έτσι, η μόνη «προοπτική» που απέμενε στο λαό, ήταν εκείνη που επαφιόταν στους χειρισμούς της ηγεσίας του «Κέντρου»…
Μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι και τα πιο προχωρημένα συνθήματα και διαθέσεις της περιόδου των «Ιουλιανών» εξέφραζαν ως προοπτική το πολίτευμα που εγκαθιδρύθηκε αργότερα με τη συμβολή της ΝΔ και των «Κέντρου» – ΠΑΣΟΚ. Και πρέπει να επισημάνουμε ότι η ίδρυση και η ανάπτυξη του ΠΑΣΟΚ πήγασε από τα χρόνια εκείνα, τότε δηλαδή, που: Οι Παπανδρέου λατρεύτηκαν και πλατιές λαϊκές μάζες, σε αυτές και ένα τμήμα της Αριστεράς, είδαν τα όνειρά τους να παίρνουν σάρκα και οστά στον αστικό εκσυγχρονισμό που εξέφραζε το «Κέντρο» και κυρίως η «αριστερή» του πτέρυγα υπό τον Ανδρέα Παπανδρέου!..
Οι εξελίξεις των χρόνων 1965-1966 είχαν στρώσει το δρόμο στην επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας. Το τμήμα της άρχουσας τάξης, που είχε δύναμη στον πιο ισχυρό μηχανισμό του κράτους, στο Στρατό, σε συνεργασία με τις υπηρεσίες των ΗΠΑ, έδωσε τη λύση (δίκην γόρδιου δεσμού) μέσω της δικτατορίας, καταργώντας για περισσότερα από 7 χρόνια την κοινοβουλευτική δικτατορία της αστικής τάξης. Όταν αυτή η φάση έκλεισε το 1974, άνοιξε στην κυριαρχία της μια άλλη, που συνεχίζεται…


*  O Αλέξανδρος Α. Χατζηκώστας είναι δημοσιογράφος-συγγραφέας. Αρθρογραφεί σε περιοδικά- εφημερίδες-ιστοσελίδες εδώ και 30 χρόνια. Ταυτόχρονα είναι παραγωγός ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών.
Είναι μέλος του Δ.Σ της Ένωσης Συντακτών Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου Β. Ελλάδας. Μέχρι τώρα έχει εκδώσει τα βιβλία: «Η Εθνική Αντίσταση στην Ημαθία», «Η Ημαθία από την Βάρκιζα στον Εμφύλιο» και «Η Ημαθία στον Εμφύλιο»
.
* από : 24grammata.24grammata.com/

Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2010

Επίθεση σε Βγενόπουλο και Μνημόνιο...από ομάδα καλλιτεχνών



Μια ζωηρή παρεμβατική ομάδα καλλιτεχνών της Αριστεράς βγήκε χθες στους δρόμους


Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ*

Ο Ανδρέας Βγενόπουλος, χθες στις 7 το βράδυ, βρισκόταν σκαρφαλωμένος σε μια σκάλα, μπροστά απ' την καμένη «Marfin» της Σταδίου. Γύρω του, πλακάτ με συνθήματα «Οχι άλλη Κατοχή», «Μείνετε ανήσυχοι», «Ολα τα εγώ στο δρόμο», «Οποιος σκύβει καμπουριάζει».
Εξω από την καμένη «Marfin» της Σταδίου, ο Κίμων Ρηγόπουλος υποδύεται τον επιχειρηματία και η Μάνια Παπαδημητρίου διαβάζει Μπρεχτ από ντουντούκα
Εξω από την καμένη «Marfin» της Σταδίου, ο Κίμων Ρηγόπουλος υποδύεται τον επιχειρηματία και η Μάνια Παπαδημητρίου διαβάζει Μπρεχτ από ντουντούκα
Γύρω από την ειρηνική σύναξη «διαμαρτυρόμενων» με t-shirt που ανέγραφαν «Κάτω απ' όλα είμαστε άνθρωποι» βρίσκονταν συγχυσμένοι αστυνομικοί, που δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι ακριβώς συνέβαινε. Και, για παν ενδεχόμενο, στη γωνία με την Κλαυθμώνος, κρυμμένη, παρέστεκε μια διμοιρία των ΜΑΤ.
Με άλλα λόγια, ο επιχειρηματίας, αν και βρισκόταν σε αληθινό παραλήρημα διατάζοντας στη... διαπασών «Δουλέψτε! Δουλέψτε! Για τον Βγενόπουλο! Τον δικό σας άνθρωπο! Για τον Ανδρέα, ρε γαμώτο», μπορούσε να αισθάνεται απολύτως ασφαλής. Ο ηθοποιός που υποδυόταν το γνωστό επιχειρηματία, εγκαλώντας τον επί της ουσίας ως ηθικό αυτουργό της τραγωδίας της Marfin, ήταν ο Κίμων Ρηγόπουλος. Ενας απ' την ομάδα των «Καλλιτεχνών κατά του Μνημονίου», που χθες μας συστήθηκαν για πρώτη φορά με μια εναλλακτική πολιτική ξενάγηση στους «τόπους θυσίας της σύγχρονης Ιστορίας μας».
Ξεκίνησαν από το Χρηματιστήριο της Σοφοκλέους («όπου χύθηκε πολύ αίμα»), συνέχισαν στη Marfin («γιατί δεν ξεχνάμε το έγκλημα») και κατέληξαν στη Βουλή («το χώρο όπου διαπράττονται κατά συρροήν τα γνωστά εγκλήματα»).
Ο Ρηγόπουλος-Βγενόπουλος κάποιους σόκαρε, άλλους τους έκανε να γελάνε όταν συστηνόταν ως «ένας από εσάς. Αυτοδημιούργητος άνθρωπος». Και συνέχιζε: «Με κατηγόρησαν ως ηθικό αυτουργό της τραγωδίας! Ποιον; Εμένα; Που προσφέρω υποτροφίες στη μνήμη των νεκρών». Νωρίτερα, η Μάνια Παπαδημητρίου θύμισε το τραγικά επίκαιρο «Αλλοθι» του Μπρεχτ, που έμοιαζε να έχει γραφτεί από το Γερμανό δραματουργό για τη σημερινή ελληνική συγκυρία.
Το αρχικό ραντεβού των «καλλιτεχνών ενάντια στο Μνημόνιο» είχε δοθεί ενώ ακόμη έβρεχε, έξω απ' το πρώην Χ.Α. Μόλις ακούστηκε το «παρασύνθημα» «παιδιά, είμαστε τρίτο κουδούνι», οι κρουστοί της ομάδας (ο Νίκος Τουλιάτος αυτή τη φορά απλώς παρατηρούσε) έδωσαν τον τόνο της συνάντησης δυναμικά. Ηταν η «εισαγωγή» για τη «νοσηρή» σύγχρονη ελληνική ιστορία του Χρηματιστηρίου, που αφηγήθηκαν εν τάχει με ντουντούκες η Μάνια Παπαδημητρίου και ο Γιώργος Ζιόβας. Στο τέλος, σκόρπισαν αφειδώς ψεύτικα 20ευρα και 500ευρα.
Η κατακλείδα της πρωτότυπης «ξενάγησης» εκτυλίχθηκε στον Αγνωστο Στρατιώτη. Μπροστά απ' τη Βουλή ήθελαν οι καλλιτέχνες να πλεχθεί το εμπνευσμένο λογοπαίγνιο με τις λέξεις «Μνήμη - Μνημόνιο - Μνημόσυνο - Μνήμα», ενώ ο Θάνος Μιχαλάς και η Κάτια Γέρου παρότρυναν να εκφέρουμε σαν σύνθημα τη λέξη «αξιοπρέπεια» σε 15 γλώσσες. Το «κατευόδιο» της ξενάγησης ήταν ένα σύντομο δρώμενο με νεότερους ηθοποιούς, που αναπαριστούσε σκηνές αστυνομικής καταστολής.
Μπορεί η πρωτοβουλία των «Καλλιτεχνών ενάντια στο Μνημόνιο» να ξεκίνησε απ' το «Αριστερό Ρεύμα», ωστόσο «στρατολόγησε» και καλλιτέχνες από την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά. «Ξέμπαρκους αριστερούς», όπως έλεγε ο Γ. Ζιόβας, «που δεν πάμε να κάνουμε νέο κόμμα, αλλά ένα χώρο κοινής δράσης». Το επόμενο «παρεμβατικό» ραντεβού τους θα το ανακοινώσουν σύντομα.
Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2010

Σάββατο 9 Οκτωβρίου 2010

43 χρόνια από τη δολοφονία του Τσε Γκεβάρα

 ΤΙΜΑΜΕ ΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΕΝΟΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗ



από την Marianna Kraounaki 
Στις 14 Ιούνη του 1928, όταν η Λατινική Αμερική ήδη στέναζε κάτω από τη μπότα του Αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και το ένα δικτατορικό καθεστώς διαδέχονταν το άλλο, γεννιόταν στο Ροζάριο της Αργεντινής ο Ερνέστο Γκεβάρα. Ανήκε σε μια μεσοαστική οικογένεια και σπούδασε γιατρός. Όπως και πολλοί άλλοι φοιτητές της δεκαετίας του 1950 ο «Τσε» (ψευδώνυμο που σημαίνει «φίλος») επηρεάστηκε από τη φρικτή οπισθοδρόμηση της Λατινικής Αμερικής και την εξάρτησή της από τον ιμπεριαλισμό και προσπάθησε να βρει έναν επαναστατικό δρόμο για να εκφράσει την αντίθεση του σε αυτή την κατάσταση. 

Μετά από μια σειρά νεανικές τυχοδιωκτικές περιπλανήσεις σε όλη τη Λατινική Αμερική, η επαναστατική του δράση ξεκίνησε από τη Γουατεμάλα το 1954 όπου μετείχε στο κίνημα των ανταρτών κατά του δικτάτορα Αρμάς, που όμως βοηθούμενος από τη CIA κατέπνιξε το κίνημα. Η έλλειψη μιας γνήσιας επαναστατικής πολιτικής από τα Κομουνιστικά Κόμματα της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας της εξάρτησής τους από την γραφειοκρατική ηγεσία της ΕΣΣΔ, ώθησε τους πιο ριζοσπάστες διανοούμενους να αναζητήσουν ένα συντομότερο δρόμο για την επανάσταση από αυτόν του μαζικού εργατικού κινήματος : τον αντάρτικο αγώνα που στηρίζονταν στους αγρότες.


Ο ΤΣΕ ΚΑΙ Η ΚΟΥΒΑ


Στο Μεξικό, τον επόμενο σταθμό της πορείας του, ο Τσε γνώρισε τον Κουβανό εξόριστο δημοκράτη Φιντέλ Κάστρο που έπαιζε ηγετικό ρόλο στην πάλη για την ανατροπή της δικτατορίας στην πατρίδα του. Μέσα στην παρανομία ο Γκεβάρα ασκείται στη χρήση όπλων. Τώρα πια ήταν παρελθόν και η Ιατρική και η θαλπωρή της πλούσιας οικογένειάς του στην Αργεντινή. Η ώρα της Κούβας είχε φτάσει.

Το 1956 ο Τσε και 82 άλλοι αντάρτες υπό την ηγεσία του Κάστρο έκαναν την περίφημη απόβαση στην Γκράνμα και μετά από 2 χρόνια σκληρού αντάρτικου αγώνα το διεφθαρμένο καθεστώς του δικτάτορα Μπατίστα, αδύναμο να βρει οποιαδήποτε κοινωνικά στηρίγματα κατέρρευσε. Η χαριστική βολή του δόθηκε μόνο μετά από την αποφασιστική κινητοποίηση της εργατικής τάξης. Έτσι ύστερα από μια μεγάλη γενική απεργία, οι αντάρτες μπήκαν την Πρωτοχρονιά του 1959 στην Αβάνα και η επικράτηση της Κουβανέζικης Επανάστασης - με τον Γκεβάρα ως ένα από τα κύρια σύμβολά της - ήταν πλέον ένα γεγονός.

ΤΟ ΚΟΥΒΑΝΕΖΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ 

Παρ’ ότι αυτό συχνά δεν αναφέρεται, οι αρχικές προθέσεις των ανταρτών του Κάστρο ήταν να εγκαθιδρύσουν μια μορφή καπιταλιστικής δημοκρατίας. Όμως γρήγορα κάτω από τα απανωτά χτυπήματα και τις απειλές του Αμερικάνικού ιμπεριαλισμού οι αντάρτες άλλαξαν γνώμη. Έτσι εξαιτίας του οικονομικού σαμποτάζ των αμερικάνικων πολυεθνικών και των πιέσεων από το κράτος των ΗΠΑ, υποχρεώθηκαν να εθνικοποιήσουν τα μέσα παραγωγής. Οι ΗΠΑ μάλιστα οργάνωσαν και μια στρατιωτική επέμβαση στο νησί που έμεινε στην ιστορία με την ονομασία «Απόβαση στον Κόλπο των Χοίρων» και η οποία ηττήθηκε, καταλήγοντας σε φιάσκο για τους ιμπεριαλιστές.
Κάτω από το νέο Κουβανέζικο καθεστώς και εξαιτίας του σχεδιασμού της οικονομίας η βιομηχανία σε διάστημα 6 χρόνων αναπτύχθηκε κατά 50 % και ο αναλφαβητισμός και η πείνα εξαλείφθηκαν, μαζί με μια σειρά αρρώστιες που μάστιζαν τον λαό.


ΥΠΟΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ


Όμως το Κουβανέζικο καθεστώς του Κάστρο παρ’ ότι αποτέλεσε ένα γιγάντιο βήμα μπροστά για την καθυστερημένη Κούβα, δεν ήταν γνήσια σοσιαλιστικό. Η ιδιάζουσα μορφή που πήρε η Κουβανέζικη επανάσταση με τους εργάτες και τις οργανώσεις τους να παίζουν ρόλο συμπληρωματικής δύναμης στο αντάρτικο κίνημα, η μη επέκταση της επανάστασης σε όλη τη Λατινική Αμερική και η άνευ όρων πρόσδεση της Κούβας στο άρμα της Σοβιετικής γραφειοκρατίας, ήταν τα βασικά αίτια που οδήγησαν στο να δημιουργηθεί στην Κούβα όπως και στην ΕΣΣΔ, την Κίνα και την Ανατολική Ευρώπη εκείνη την εποχή, ένα καθεστώς προλεταριακού βοναπαρτισμού. Ένα καθεστώς στο οποίο ενώ ο καπιταλισμός είχε καταργηθεί και τα μέσα παραγωγής λειτουργούσαν βασισμένα σε ένα σχέδιο όντας στα χέρια του κράτους, η εξουσία δεν ασκούνταν από τους ίδιους τους εργαζόμενους, με μια γραφειοκρατία να αποφασίζει για όλα, απολαμβάνοντας ξεχωριστά προνόμια συγκριτικά με τους εργάτες και το φτωχό λαό.


ΟΙ ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ ΤΟΥ ΤΣΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣΣΔ ΚΑΙ Η ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ


Κατά τη διάρκεια των 5 πρώτων χρόνων της επανάστασης υπήρχαν συνεχείς εντάσεις μεταξύ ενός μέρους των Κουβανών ηγετών – ειδικά του Τσε Γκεβάρα - και της Σοβιετικής γραφειοκρατίας. Η τελευταία είδε με φόβο την πιθανότητα επέκτασης της Κουβανέζικης επανάστασης σε όλη τη Λατινική Αμερική, αφού κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει στην εγκαθίδρυση καθεστώτων υγιούς εργατικής δημοκρατίας και να αποτελέσει μια απειλή για τα προνόμιά της.
Η διαμάχη ανάμεσα στον Τσε και τη σοβιετική ηγεσία αυξάνονταν και μεγάλωνε γρήγορα. Είχε στο επίκεντρο την πορεία των κρατικοποιήσεων στην Κούβα, την έλλειψη υποστήριξης της ηγεσίας της ΕΣΣΔ στις οικονομίες των υπανάπτυκτων χωρών που καταγγέλθηκε από τον Τσε στο δεύτερο Αφρο-αμερικανικό συνέδριο του 1965 - αλλά πάνω από όλα - την τακτική της Μόσχας να βάζει φρένο στην εξάπλωση της επανάστασης σε όλο τον κόσμο, στο βωμό της «ειρηνικής συνύπαρξης» με τον ιμπεριαλισμό. Αντίθετα για τον ίδιο τον Τσε, η εξάπλωση της επανάστασης ήταν μια υπόθεση που την υποστήριζε θερμά και αδιαπραγμάτευτα.


Ο Τσε Γκεβάρα ενστικτωδώς έβγαλε το συμπέρασμα ότι η επανάσταση πρέπει να επεκταθεί. Αλλά ο δρόμος που διάλεξε για αυτό το σκοπό ήταν η υποκατάσταση της δράσης της εργατικής τάξης από τις δικές του πράξεις και αυτές των συντρόφων του. Έτσι άφησε την Κούβα και προσπάθησε να οργανώσει με ένα τεχνητό τρόπο - μιλώντας μεταφορικά προσπάθησε να «φυτέψει» - εξεγέρσεις στο Κονγκό και τη Βολιβία, με σκοπό να επαναλάβει ως δόγμα τη συνταγή της Κούβας. Όμως η νίκη του αντάρτικου στην Κούβα, όπως αργότερα και αυτή στο Βιετνάμ, ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασμού μοναδικά ευνοϊκών συγκυριών για τέτοια αντάρτικα κινήματα, οι οποίες δεν μπορούν να υπάρξουν κατά κανόνα στις περισσότερες χώρες.
Μετά από μια σειρά αποτυχίες και με 12 μόνο μαχητές μπήκε στη Βολιβία οργανώνοντας δολιοφθορές στα κυβερνητικά στρατεύματα. Τελικά αποτυγχάνοντας να ξεσηκώσει τους φτωχούς αγρότες, απομονωμένος από την εργατική τάξη της χώρας και αντιμέτωπος με μια εχθρική στάση από την ελεγχόμενη από τη Μόσχα ηγεσία του ΚΚ Βολιβίας, τραυματίστηκε και αιχμαλωτίστηκε σε ενέδρα του Βολιβιανού στρατού στη δύσβατη περιοχή «Λας Χιγκέρας». Όλοι οι άνδρες του σκοτώθηκαν και ο ίδιος τελικά εκτελέστηκε στις 9 Οκτωβρίου του 1967.

Έτσι ο Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα πέρασε για πάντα στην ιστορία του επαναστατικού κινήματος και έγινε το συνώνυμο του επαναστατικού ηρωισμού. Παρ’ ότι οι ιδέες του υποτιμούσαν στην πραγματικότητα τη σημασία της μαζικής δράσης των εκμεταλλευόμενων, οι αγνές επαναστατικές του προθέσεις και ο απαράμιλλος ηρωισμός του τον έκαναν τραγούδι και σύμβολο για τους μαζικούς αγώνες κάθε γενιάς από το θάνατό του έως σήμερα. Έχουμε λοιπόν να διδαχτούμε πάρα πολλά τόσο από το παράδειγμα της εντιμότητας, της αυτοθυσίας και του ηρωισμού αυτού του μεγάλου επαναστάτη, όσο και από τα πολιτικά λάθη του.
απο το  http://www.marxismos.com/content/view/67/28/


Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2010

Η ευκολία με την οποία πρώην αριστεροί διανοούμενοι υποστηρίζουν ξεδιάντροπα την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων, ή έστω αναζητούν τη διέξοδο από αυτήν σε έναν πιο ανθρώπινο καπιταλισμό είναι εντυπωσιακή.

Διανοούμενοι κέρβεροι της εξουσίας

Δίχως αιδώ καμιά και δίχως ουδέποτε κανείς από αυτούς να νιώσει την ανάγκη να δώσει μια δημόσια ερμηνεία για την αλλαγή της στάσης ζωής του και της ιδεολογικής του ρότας, με τη μεγαλύτερη των ευκολιών μετατράπηκαν από πολέμιοι του συστήματος σε ένθερμους υποστηριχτές του.
Πρόκειται για τους διανοούμενους εκείνους που κάποια στιγμή δίχως το πιο συχνά να το γνωρίζουν αποφάσισαν να υιοθετήσουν τη θεωρία του Κομφούκιου της εσωτερίκευσης της αστικής κρατικής λογικής, ή κατά Τρότσκι «τη γραμμή της ελάσσονος αντίστασης»[i], η οποία και αποτελεί το πλαίσιο κίνησής τους μέσα στο οποίο τα πάντα επιτρέπονται δίχως καμιά αναστολή και ηθικό φραγμό[ii].
Οπως επεσήμανε η Rosa Luxemburg για αυτούς τους διανοούμενους, «η πολιτική διαφθορά και η τέχνη να παραπλανούν τις μάζες αποτελούν τα θεμέλια της πολιτικής τους ύπαρξης»[iii].
Σε μια εποχή μαζικής ενσωμάτωσης της διανόησης ας θυμίσουμε ένα σύντομο απάνθισμα από τους χαρακτηρισμούς που απέδωσαν σε αυτούς τους διανοούμενους, όσοι άντεξαν και έμειναν πιστοί στα ιδανικά της ανθρωπιάς.
OJules Valles, μέλος της επιτροπής παιδείας της Κομμούνας, τους αποκαλούσε «ξεπουλημένα γουρούνια». Είναι εκείνοι που «για κάποια χρήματα ή λίγη δόξα [....] μετατρέπουν τις πεποιθήσεις τους σε άχυρα κάτω από τα πόδια των μεγάλων», εκείνοι που για «να λάμπουν λίγο μετατρέπονται σε αυλικούς, βαλέδες και παράσιτα στις αντικάμαρες των υπουργών ή στις τραπεζαρίες των πλουσίων», οι «πολυπράγμονες ξερόλες γραφιάδες», «οποιοσδήποτε ζει από τις κολακείες στην εξουσία», οι «ενθουσιώδεις, σκληροί και άκαμπτοι» που ένα ωραίο πρωινό «όπως τα αδέλφια τους τα γουρούνια των πανηγυριών [..], στριφογυρίζοντας και γρυλίζοντας κατέληξαν με τη μουσούδα και τα πόδια τους στο ζωοτροφείο της μετριότητας»[iv].
Την περίοδο του Μεσοπολέμου ο Julien Benda από μια ρομαντική σκοπιά, αντιμετωπίζοντας την πραγματική διανόηση ως την «αληθινή συνείδηση του κόσμου», με το βιβλίο του «η προδοσία των κληρικών», καταγγέλλει την εγκατάλειψη από μέρους των διανοουμένων των οικουμενικών αξιών και την υποταγή του πνεύματος στα κρατικά συμφέροντα, καθώς και το γλίστρημα στον ολοκληρωτικό ρεαλισμό»[v].
Λίγο πριν απ' τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ο Paul Nizan από μια κομμουνιστική προοπτική καταγγέλλει την «παραίτηση των διανοουμένων», την «προδοσία» τους και τη μετατροπή τους σε «κέρβερους», σε μαντρόσκυλα της εξουσίας για τα οποία η αστική δημοκρατία αποτελεί το τέλος της ιστορίας[vi].
Πιο πρόσφατα ο Regis Debray διερωτάται: ο 20ός αιώνας είδε επαναστάσεις να αντιστρέφονται σε αντεπαναστάσεις, καταπιεσμένους σε καταπιεστές, ελευθερωτές σε ρινόκερους, δημοκρατίες σε μετοχικές εταιρείες, γιατί οι διανοούμενοι να μην ακολουθήσουν και εκείνοι το ίδιο ρεύμα[vii];
Πράγματι σε αντίθεση με την περίοδο της παγκόσμιας αίγλης της Ρώσικης Επανάστασης, ή και αργότερα της αντίστασης κατά του φασισμού, οπότε και σημαντικά τμήματα της διανόησης είχαν προσεγγίσει την ανερχόμενη αριστερά, στην εποχή μας ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού» σοσιαλισμού, η διανόηση στάθηκε πρωτοπόρα στο σαρωτικό ρεύμα της ρινοκεριάδας. Παρ' όλα αυτά υπάρχουν ακόμη διανοούμενοι και όχι ανάμεσα σ' εκείνους οι οποίοι μπορούν να θεωρηθούν ως οργανικοί διανοούμενοι της εργατικής τάξης, οι οποίοι αντιστέκονται και παλεύουν για την ανατροπή της υπάρχουσας τάξης.
Και αυτή η κατηγορία της διανόησης που ακολουθεί τη στάση του Montaigne όταν αυτός αντιστάθηκε στις δίκες για μαγεία, στα εγκληματικά όργια στην Καραϊβική, στη ληστεία των Ανατολικών Ινδιών, ή του Montesquieu που κατήγγειλε τη δουλεία, ή του Voltaire που αντιτίθετο στην Καθολική Εκκλησία και τα μαρτύρια της, ή του Emile Zola που μεταξύ άλλων ήταν ο πρωτεργάτης της καμπάνιας για την υπεράσπιση του Dreyfous, ή του Gorki που αρνήθηκε να ακολουθήσει την αντεπαναστατική κατρακύλα της ρούσικης διανόησης, ή των ουτοπικών σοσιαλιστών, ή ακόμη των ίδιων των κλασικών του μαρξισμού[viii], καλούνται να ακολουθήσουν και σήμερα οι διανοούμενοι που σέβονται πάνω απ' όλα τον εαυτόν τους, οι διανοούμενοι εκείνοι που αρνούνται να μετατραπούν σε λακέδες της αστικής τάξης.

-----------
[i] Trotsky Leon, Les intellectuels et le socialisme, http://marxists.org
[ii] Βλέπε Barillon Michel, Glosses sur Des intellectuels et du pouvoir de Edward Said, http://atheles.org σελίδα 4.
[iii] Rosa Luxemburg, Masses et chefs http://lcr94.free.fr
[iv] Βλέπε Barillon Michel, Glosses sur Des intellectuels et du pouvoir de Edward Said, ό.π. σελίδα 5.
[v]Benda Julien, La trahison des clercs, Grasset, 1975.
[vi] Nizan Paul , Demission des philosophes, http://atheles.org
[vii] Debray Regis , i.f. suite et fin, Gallimard, 2000.
[viii] Βλέπε Γ. Ρούση «Σύγχρονη Επαναστατική Διανόηση» Εκδόσεις Γκοβόστη 2005, σελίδα 297.

Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 3 Οκτωβρίου 2010